________________
स एव कल्पद्रुफले क्षीणे कालमभावतः ॥ भारतान् दुःखितान् दृष्टा कलिछमपरायणान् ॥१४॥ कारुण्याद्युग्मजातानां छित्वा धर्म पुरातनम् ॥ वर्गाश्रमविभाग वै तत्संस्कारविधि पुनः ॥१५॥ ...... कृषिवाणिज्यशिल्पादिव्यवहारविधि तथा ॥ नीतिमार्ग च भूपानां पुरपट्टनसंस्थितिम् ॥ १६ ॥ विद्याः सर्वाः क्रियाः सर्वाः ऐहिकामुष्मिकाअपि ॥ .
કુચર માવાન વાનાં હિતાવ્યા છે ?૭ |
શ્રેણિક રાજાને પ્રશ્ન સાંભળીને ભગવાન મહાવીર સ્વામી બોલ્યા. હે મગધ દેશના રાજન! આ યુગમાં આદિરાજા જિનેશ્વર ભગવાન ઋષભ દેવજી થયા. તેમણે જાણ્યું કે-કાળના પ્રભાવથી કલ્પવૃક્ષને ફળ થતાં નથી વળી કલિકાળનાં કપટથી વિંટળાએલી ભારતી પ્રજા ઘણુજ દુખી છે; માટે દયા આવવાથી યુગલિયાંના પુરાતન ધર્મને ભેદી સંસ્કાર વિધિઓ સહિત વર્ણ તથા આશ્રમ એ પ્રકારના વિભાગ પાડ્યા. ખેતી, વેપાર, શિલ્પાદિક કલાઓ, તથા વ્યવહારવિધિ અને રાજાઓને નીતિ માર્ગ, પુર તથા નગરેની વ્યવસ્થા, તથા આ લોકની અને પરલોકની સઘળી વિદ્યાઓ તથા ક્રિયાઓ પણ, લેકેન હિતને માટે ભગવાન ઋષભ દેવજીએ પ્રકટ કરી.
तत्पुत्रो भरतश्चक्रे निधाय हदि तद्वचः ॥ निधाननवकं प्राप्तः नीतिधर्मादिमर्मवित् ॥१८॥ ભગવાન રૂપભના પુત્ર ભરત જેમણે નવનિધાન પ્રાપ્ત કર્યા