________________
(૧૦૦). ચાંદ ! જે એ રાજાને ન નિવેદન કરે છે તે પણ દંડને પાત્ર થાય તે કહે છે –
यस्माल्लब्ध हृतं नष्टं तद्वत्तमनिवेद्य यः ॥ માં સ્વયં ૨ ગ્રાતિ ક્યા પmધિમિ પળે | શા
જેની પાસેથી ખોવાયેલી અથવા ચેરાયેલી વસ્તુ મળી આવે તેને વૃત્તાન્ત રાજાને જણાવ્યા સિવાય તે વસ્તુ પિતાની મેળે ગૃ હણ કરીલે તે પણ ચોપણ પણના દંડને પાત્ર થાય છેનનું નિ સ્વામિલને રાજપુત ને લ ચવરત્યg / સ્વામી વગરનું ધન રાજપુરૂષોના હાથમાં આવે ત્યારે તેમણે તેનું શું કરવું તે કહે છે –
राजा निःस्वामिकमृक्थमान्यब्दं संनिधापयेत् ॥ स्वाम्याप्तुं तत्र शक्तस्तत्परतस्तु नृपः प्रभुः ॥ १२ ॥
સ્વામિ વગરનું ધન રાજાએ ત્રણ વર્ષ સુધી અનામત રાખી મૂકવું તેટલી મુદતમાં તેને ખરે માલિક તે મેળવવાને શક્તિવાન થાય છે, અને ત્રણ વર્ષ વિતી જવા પછી તે દ્રવ્યને માલિક રાજા છે. - વોર્થ સમાનાવસ્થામવિય પુર્વ રા.
विशेषस्तु बृहच्छास्त्राज ज्ञातव्यो धिषणान्वितैः ॥ १३ ॥
આ અસ્વામીવિય અને ટુંકામાં વર્ણવ્યો છે જે બુદ્ધિમાનેને વધારે જાણવાની ઈચ્છા હોય તેમણે મોટા અનીતિ શાસ્ત્રમાંથી જાણી લે.
इति अस्वामिविक्रयप्रकरणम् ॥ .