________________
(૧૮૫) पंडोत्सृष्टागंतुकाश्च पशवः सूतिकादयः ।। दैवाश्च राजकीयाश्च मोच्या येषां न रक्षकः ॥ ७ ॥
સાંઢીયા, તજી દીધેલા, નવા આવેલા, તરતનાં જન્મ આપનારાં, દેવનાં તથા સરકારી ડેરને છોડી મૂકવાં કારણ કે તેમનું ક્ષક કઈ હતું નથી. થોપીમાર છે હવે ગોવાળિયાનું કામ શું તે કહે છે –
प्रातहीता यावंतः गवादिपशवो विका- ॥ लेऽपणीया हि तावंतो गोपेन गणनोत्तरम् ॥ ८ ॥
ગોવાળિએ ચારા માટે સવારમાં જેટલાં ઢોર લીધાં હોય તેટલાં સાંજે ગણીને તેમના ધણીને પાછાં સંપી જવાં.
सिंहाहिविद्युदान मृतश्चौरैहृतोऽपि वा ।। तस्य दंडो न गोपस्य तत् प्रमादे स दंडभाक् ॥ ९ ॥
સિંહ, સપ, વીજળી, અગ્નિ વગેરે અકસ્માતથી વગડામાં ચરતાં દેર મરી જાય અથવા ચોર ચોરી જાય તેમાં ગોવાળિયાનો દંડ થઈ શકે નહિ; શેવાળ તો ગફલતને માટે દંડને પાત્ર થાય છે. ___प्रसंगाद्रोपवेतनस्वरूपं गवादिचारक्षेत्रस्वरूपं चोच्यते - સંગ છે માટે ગોવાળીઆઓને ઠેર ચારવા બાબતમાં પગાર છે આ પવો અને ગાયો ઈત્યાદિ દોરને કઈ જમીનમાં ચારવાં તેનું વર્ણન કરીએ છીએ –
शतादवां वत्सतरा द्विशताद्गोपवेतनम् ॥ प्रतिवर्ष भवेद्देयं दोहदश्वाष्टमे दिने ॥ १० ॥
