________________
( १७०)
धिताधिकर्मकरः ||४|| याउन उपरी तेनु नाम अधिर्भ २ गृहद्वारस्थोच्छिष्टविण्मूत्राद्यशुचिस्थानशोधकः स्वामिगुह्यांगशो धकच दासः ॥ ५ ॥ धरनी मार भांगलामा रहेला उष्टि (मेवाડ) મલ મૂત્રાદિ અપવિત્ર વસ્તુને સાર્ક કરનાર તથા શેઠનાં ગુહ્યુ અગાને ધાઇને સાફ રાખનાર તે દાસ કહેવાય.
भृत्यस्तु त्रिविधस्तत्रायुधिकः प्रोक्त उत्तमः ॥ मध्यमः कृषिकचैवाधम भारस्य वाहकः || ४ || दासाः पंचदश ख्याता गृहजः क्रीत आधितः ॥ लब्धो दायागतश्चैव दुर्भिक्षे पोषितस्तथा ॥ ५ ॥ युद्धे पणे च विजित ऋणभाग ऋणमोचितः ॥ रक्षितो भुक्तिदानेन प्रव्रज्याप्रच्युतस्तथा ॥ ६ ॥ स्थितो यः स्वयमागत्य वडवालोभतः स्थितः ॥ अमातृपितृको यस्तु विक्रेता स्वयमात्मनः ॥ ७ ॥
नृत्य (याउ२) श्राशु अभरनो उवाय छे; तेभां प्रथम व्यायुधि (शस्त्र ધારણ કરનાર) ઉત્તમ પ્રકારના ગણેલા છે. ખેડુતને મધ્યમ કહેલા છે. અને ભારવહન કરનારા કનિષ્ટ કહેવાય છે. દાસ જાતના ચાકરે। પંદર પ્રકારના છે. ધરની દાસી થકી ઉત્પન્ન થએલા, વેચાથી લીધેલા, ચાંપણમાં મૂકાએલા, પ્રાપ્ત થએલા, પહેરામણીમાં બદલે મળેલા, દુકાળમાં પોષણ કરેલા, યુદ્ઘમાં } सरतभां कृतेसेो, ऋण लाड, इमोथित, रक्षित, हिक्षाथी भ्रष्ट थ એલેા, કન્યા પરણવાને લાલચુ, પેાતાની મેળે આવીને રહેલા, માત પિતા વગરના હેાવાથી પેાતાની જાતને વેચનાર એ પંદર પ્રકાર દાસ
