________________
(૧૬) સીમાડાની મર્યાદા બાબતમાં સાક્ષીઓ જૂઠી સાક્ષી આપે તે સામતિને સે રૂપિઆ દંડ કરવો અને બાકીનાઓની શક્તિ જોઈ તે પ્રમાણે દંડ કરવો. ફૂટક્કે પ્રત્યે, હે રે તિ स्थितिः एष दंडो ऽज्ञानतोऽनृतभाषणेऽस्ति यस्तु जानननृतं लोभादिना भाषते स स्वितोऽपि विशेषदंडेन दंड्य इति शेयं ॥ જૂઠી સાક્ષી પુરનારા દરેક જણને દંડ કરે, એવો કાયદો છે; ઉ. પર બતાવેલો દંડ અજાણતાં જૂઠી સાક્ષી પુરે તેને માટે છે પરંતુ જે જાણી જોઈને જૂઠી સાક્ષી પુરે છે તે તેથી પણ વિશેષ દંડને યોગ્ય છે એમ જાણવું. થ ચત્ર વિજ્ઞાતા ને વંતિ તત્ર જિ વિધેયરિયાદ છે હવે જે સીમાડાની તકરારમાં નીશાની જાણનારા સાક્ષીઓ મળે નહિ ત્યાં અધિકારીએ ન્યાયશી રીતે કરે તે કહે છે –
चिन्हज्ञाता न कोऽप्यस्ति यत्र तत्र महीधनः ।। आरामदेवतास्थाननिपानोद्यानवेश्मभिः ॥ २३ ॥ वर्षाजलप्रवाहैश्च सीमां निणीय चाभितः ।। कुर्याचिन्हं यथा न स्यात्त्योर्हि कलहः पुनः ॥ २४ ॥
જે જગનાં ચિન્હ-એટલે નિશાની જાણનાર કોઈ મળી શકે નહિ, ત્યાં રાજાએ બાગ, દેવમંદીર, જળાશય, ઉદ્યાનગૃહ તથા વર્ષાદને જલ પ્રવાહ જે જગોએ થઈને જતે હોય તે પરથી ચારે પાસની સીમાને નિર્ણય કરી ચિન્હ કરી આપવું, કે જેથી વાદિપ્રતિવાદને ફરીને પરસ્પર કઈ થાય નહિ.
जयपत्रं ततो देयं सीमासत्यार्थवादिने ॥
