________________
(૧૨)
સની ઝાડીથી, વડના ઝાડથી, શીમલાના ઝાડથી, શાલના ઝાડથી, સમીના ઝાડથી, તથા તાડના ઝાડથી રાજ્યના ન્યાયાધીશે હદ બાંધી આપવી કે જેથી કરીને મનુષ્યોને ફરી મર્યાદા સંબંધી વિશ્વમ એટલે ભ્રાન્તિ રહે નહિ.
सीमासंधिषु गर्तासु कारीपांगारशर्कराः॥ वालुकाश्च नृपः क्षिप्त्वा गुप्तचिन्हानि कारयेत् ॥ १३ ॥
વળી બે ખેતરના સંધિ એટલે જોડાણપર ખાડો ખોદાવી તેમાં છાણાં, અંગારા, પથ્થરના કડકા તથા રેત વગેરે પુરાવી છાની નિશાની અધિકારીએ કરાવી રાખવી. ચર્િ પાક્ષિા ન ચુસ્ત હિં કાર્યમિત્યા છે જ્યારે સાક્ષી નહોય ત્યારે કેમ કરવું તે કહે છે –
साक्ष्यभावे महीपालः स्थापयेवौमिथस्तयोः॥ यो रक्तवासा निर्याति यावता तावतावधिः ॥ १४ ॥ नृपस्तत्रैव सीमाया लिंगानि कारयेद्रुतम् ॥ प्लक्षनिंबादिक्षैश्च ग्रावाद्युपचितस्थलैः ॥ १५ ॥
સીમાડાની તકરારમાં સાક્ષી મળી શકે તેમ ન હોય તે વાદિ પ્રતિવાદિ બેઉ જે જમીન માટે પરસ્પર તકરારી છે તે બેઉને અધિકારીએ ઉભા રાખી કહેવું કે રાતું ભીનું વસ્ત્ર ઓડી અને જે જે
* આગળના વખતમાં રાતુ ભીનું વસ્ત્ર એડવું તે આળું ચામડું ઓડયા બરાબર ગણતું; લેકે એટલા પવિત્ર અને દયાળુ હતા કે પિતાને ભાગ જતો હોય તે બેતર પરંતુ રાત વસ્ત્ર કે જે આળા ચામડાના પ્રતિક રૂપે તે પણ ખરી બાબત છતાં એડવાને ડરતા હતા. આ ઉપરથી જણાશે કે આર્ય લકેના અંતઃકરણમાં કેટલી દયા હતી ? ભા–ક.
