________________
છે તેને અનેક છેકરા હોય છે અને તેઓ એકઠા રહી માતા, પિતાની સેવામાં તત્પર રહે છે જ્યારે પરસ્પર ભાઈઓમાં લોભ વગેરે કાર
થી કલેશ ઉત્પન્ન થાય ત્યારે ન્યાયાધીશોએ દાય-ભાગને વિચાર કરવાને છે.
સાથે–તે વિચારણું નીચે પ્રમાણે.
ननु पुत्राणां कथं दायभागः स्यादत आह । ४३ छ કે–પુત્રને દાય ભાગ શી રીતે? તે કહે છે –
पित्रोरूर्व तु पुत्राणां भागः सम उदाहृतः।। तयोरन्यतमे नूनं भवेद्भागस्तदिच्छया ॥ १४ ॥
માતા પિતાના મરણ પછી તેમના દ્રવ્યમાં સઘળા પુત્રને સરબો ભાગ કહે છે. તેમાંથી એક જીવતું હોય તે ભાગ વેહેચી આ પવા તે માતા પિતાની મરજી ઉપર છે. માતૃપિત્રોમળાનંત દુત્રાપાં તમે મને મતિ . માતા પિતાના મરી જવા પછી સઘળા છોકરાઓને દ્રવ્યમાં સરખો ભાગ છે.
तयोरन्यतमेऽपि सति द्वयोर्वा सतोस्तदिच्छयैव भागः # I તે બેમાંથી એક અગર બેઉ જીવતાં હોય તે ભાગ તેમની ઈચ્છાનુસાર પડે છે. યા ત્યચર પ્રાણ દિનુ વિત્યાદિषमभागकल्पना पित्रेच्छानुसारिण्युक्ता सा तु पैतृके धने एव न ૪ પતામહે છે બીજા ગ્રન્થમાં મોટાભાઈને બેવડે ભાગ આપો; ઇત્યાદિ જે વિષમ કલ્પના છે તે પણ માતાપિતાની મરજી ઉપર આધાર રાખીને કહેલી છે. તે પણ પિતાએ પિતે સંપાદન કરેલા ધનમાંજ; પણ વડિલોપાર્જિત ધનમાં તે કલ્પના લાગુ પડી શકે નહિ..
