________________
( २) तियां व्या२४ से. अधमर्ण आवश्यककार्यवशेन मुद्राद्वयं दत्वा शतमुद्रा गृह्णाति तत्कृत्ये राज्यगते उक्तमिषमेव दास्यति तथाहि ॥ ४२०४।२ १३२ना अभ भाटे से ४२ भासये ३६५या व्यास આપી ધન કરજે લાવે છે, તેની ફર્યાદ સરકારમાં ગએ ઠરાવેલું વ્યાજજ આપવું પડે છે તે કહે છે –
अधमर्णः स्वयं लाति मिषमुक्त्वा ततोऽधिकम् ॥ नृपांतिके गते वादे तूत्तमर्णप्ररूपणात् ॥ ३७॥ नृपो लेखं निरीक्ष्यैव विविच्य सहसाकृति ॥ न्यायादुक्तमिषं चैव दापयेदधमर्णकात् ॥ ३८ ॥
કરજદાર વધારે વ્યાજ કરીને લેણદાર પાસેથી રૂપિયા લઈ આ બે હોય અને તે કઈ લેણદારના કથનથી રાજા પાસે જાય, તે રાજાએ લેખ તપાસી કામનું સ્વરૂપ જોઈ ન્યાયથી કરેલા વ્યાજનાં નાણાં કરજદાર પાસેથી અપાવવાં.
- गवाद्याधिविषयमाह ॥ ગાય વગેરે પશ અડાણે મુકી કરજ લેવાને વિધિ કહેછે – गोजाविमहिषीदासाश्चाधि कृत्वा गृहीतराः॥ पुनातुमशक्तश्चेन्न याचेताधिमृक्थिनः ॥ ३९ ॥ पूर्णेऽवधौ पुनः प्राप्ते वित्ते गृह्णाति ऋक्थिनो ॥ ऽधमर्णस्थापितं यावत्तावद्गृह्णाति सर्वशः ॥ ४० ॥ धनी नो दद्यादृद्धिं तु ऋणी गृह्णाति नैव तां ॥ भक्ष्यमूल्ये प्रदतेऽपि नैव दद्याद्धनी तकां ॥ ४१ ॥