________________
( ૮ )
જો ભાગ્ય, વળી તે વધી શકે તેવા અને ન વધી શકે તેવે એમ બે પ્રકારના હાય છે. પ્રમાર્વિશ્વાસાર્થે વસ્તું થનિનિફ્ટે स्थाप्यते स आधिर्नियतोऽनियतश्चेति द्विविधोऽपि गोप्यभोग्यभेदेन द्विविधः यथायमाधिर्वैशाखशुकसप्तम्यां रजतान् दत्वा मोचयिष्यतेऽन्यथा तवैवेति नियतः । स्वेच्छयैव गृहाते सोऽनियत एव । गोप्य स्तु हैमरजत रत्नादिको भोगानहीं नियतकालांते प्रणश्येत् भोग्यः ॥ क्षेत्रारामादिर्न नश्यति तस्य त्रिंशद्वर्षावधित्वात् ॥ લેણદારને વિશ્વાસ આવે માટે દેવાને પેટે જે વસ્તુ તેને ત્યાં અડાણે મૂકવામાં આવે તે આધિ કહેવાય, તે નિયત તથા અનિયત બે પ્રકારના છે. છતાં તે ભાગ્ય તથા ગોપ્યુ એમ બે પ્રકારના હોય છે. જેમકે આ અડાણે આપેલી વસ્તુ વૈસાખ સુદ સાતમે તમારા રૂપિયા આપી હું લઈ જઇશ નહતા તે તમારીજ છે તે નિયત કહેવાય અને કરદાર મરછમાં આવે ત્યારે રૂપિયા ભરી અડાણ વસ્તુ છેોડાવે તે અનિયત કહેવાય—ગાપ્ય એટલે .સોનુ, પુ તથા રત્નાદિ વગેરે કે જે ભોગવવા યેાગ્ય નહિ પરંતુ રક્ષણીય છે. ભાગ્યઃ- નક્કી કરેલા સમય પછી નાશ થઇ જાય છે તે ભાગ્ય; ખેતર અથવા બાગ - ત્યાદિ નાશ થતાં નથી તેમના ત્રીશ વર્ષ (ભોગવટા ) અવિધ છે, आधिस्तु नैव भोक्तव्यो भुक्ते तु दृद्धिहानिता ॥ गोप्यस्य नियते कालेऽतीते स्वामी धनी भवेत् ॥ २९ ॥ नष्टे तु मौल्यं देयं स्याद्दैवभूपापदं विना ॥ भोग्यस्यावधिपूर्ती च ऋक्थी स्वामी न जायते ॥ ३० ॥ અડાણે મૂકેલી વસ્તુને લેણદારે ઉપયોગમાં લેવી નહિ અને જો