________________
યોગસાર પ્રકરણ/તૃતીય પ્રસ્તાવ/બ્લોક-૩૧
૧૪૩ જે મહાત્માઓ અવધારણ કરે છે અને તે ઉપદેશથી આત્માને ભાવિત કરીને સ્વભૂમિકાનુસાર યોગમાર્ગમાં યત્ન કરે છે તે મહાત્માઓ જીવના સામ્યભાવરૂપ દેહનું પ્રસ્તુત ઉપદેશરૂપ બખ્તરથી રક્ષણ કરે છે અને તે બખ્તરથી રક્ષણ કરાયેલા ચારિત્રાચારના પાલનરૂપ દેહધારી એવા તે ધીરપુરુષ સંયમની ઉચિત ક્રિયા કરવા દ્વારા લીલાપૂર્વક મોહની સેનાનો નાશ કરે છે.
આશય એ છે કે, સિદ્ધાવસ્થામાં સિદ્ધાત્માઓ સામ્યભાવના દેહવાળા છે અને સંસારાવસ્થામાં કેવલી ભગવંતો સામ્યભાવના દેહવાળા છે. તેઓએ સામ્યભાવનો નાશ કરનાર મોહરૂપી શત્રુનો સર્વથા ઉચ્છેદ કર્યો હોવાથી તેમનો સામ્યભાવરૂપી દેહ કોઈનાથી નાશ પામે તેમ નથી અને જેઓ વીતરાગ સર્વજ્ઞ થયા નથી તેવા મહાત્માઓ પોતાના સામ્યભાવરૂપી દેહના રક્ષણ માટે સદા સર્વજ્ઞના વચનના ઉપદેશરૂપ બખ્તરને ધારણ કરે છે અને સર્વજ્ઞના વચનથી રક્ષિત એવા તેઓ ચારિત્રાચારની ક્રિયાઓ સેવે છે. તેથી તેઓ ચારિત્રરૂપી દેહવાળા છે. વળી, તે મહાત્માઓ શત્રુની સામે લડવામાં અત્યંત ધીર છે. તેથી કોઈ વિષમ સંયોગો પ્રાપ્ત થાય તોપણ યુદ્ધભૂમિમાં પાછા પડતા નથી. પરંતુ આત્મામાં વર્તતા મોહના સંસ્કારોના ઉન્મેલન માટે વીતરાગભાવનાથી ચિત્ત ભાવિત બને તે રીતે સતત દિવસ-રાત ઉદ્યમ કરનારા છે. અને તેવા ધીર મહાત્માઓ પોતાના આત્મામાં રહેલ મોહની સેનાનો લીલાપૂર્વક નાશ કરે છે. તેથી મોહના નાશના અર્થીએ સામ્યરૂપી દેહનું રક્ષણ કરનાર એવા પ્રસ્તુત પ્રસ્તાવમાં બતાવેલ સામ્યના ઉપદેશને સદા ધારી રાખવો જોઈએ. અને શત્રુનો નાશ કરવા માટે અપ્રમત્તભાવથી ઉદ્યમ કરવો જોઈએ. ll૩થા
તૃતીય પ્રસ્તાવ સમાપ્ત
