________________
પ્રથમ ભક્તિ.
griાચ –અષ્ટ પ્રકારી તથા સત્તર પ્રકારી પ્રભુપૂજા, વિવેચન-પ્રિય વાચક! આ અસાર સંસારમાં દુષમકાલમાં જેને આધારભૂત જે કઈ હોય તે માત્ર પરમાત્માની મૂર્તિ તથા શ્રુત જ્ઞાન આ બેજ વસ્તુ છે. અત્યારે આપણે ગમે તેટલી બુમ પાડીએ, રુદન કરીએ તે પણ જે પરમાત્મા આપણું હૃદયના સંશને દૂર કરનાર હતા તે હવે પરમપદને પ્રાપ્ત થયેલ હોવાથી તે પાછા આવી આપણાં હૃદયનાં દુખેને તે કદી દૂર કરી શકશે નહીં આ ચોકકસ વાત છે. તેમજ તે તીર્થકરાદિ મહાત્મા પધારે તે હું આત્મકલ્યાણ માટે પ્રવૃત્તિ કરું આમ ધારી બેસી રહેવું તે પણ તદ્દન નકામું છે. તેથી તીર્થકરાદિની મૂર્તિ છે તેજ આપણાં હિત માટે આલંબનભૂત આ કાળમાં પુરતી છે. પરમાત્માની મૂર્તિને પરમાત્મા રૂપ માની તેની પૂજા કરનાર માણસ પિતે આ લેકમાં તથા પાકમાં પૂજનિક બને છે. ટૂંકમાં સર્વ મનવાંછીતને પૂર્ણ કરનાર પરમાત્માની પૂજા છે આમ સમજી પરમ શાંત સ્વરૂપ વીતરાગ દેવની પૂજા, સેવા, ભકિત જેમ, બને તેમ વિશેષ પ્રકારે કરવી. જે દેવ પરમપદને પામ્યા છે તેજ દેવ બીજાને તેમના જેવા બનાવી શકે છે. જે દે રાગદ્વેષને લઈ ચાર ગતિમાં પરિભ્રમણ કરી રહ્યા છે તે દેવ બીજાને કેવી રીતે ચાર ગતિથી મુકત કરાવી પરમપદને પહોંચાડી શકશે ? દરિદ્ર માણસ બીજાને ધનવાન કરી શકતા નથી. આ ઉપરથી આપણને સમજાયું હશે કે જેનામાં રાગદ્વેષ હોય તે દેવ કદી બની શકે જ નહીં પણ જેણે રાગશ્રેષાદિ મહાન અંતરંગ શગુનો સાર્વથા ક્ષય કરી પૂર્ણ જ્ઞાન મેળવ્યું છે અને જેઓ પરમપદના ભોક્તા બન્યા છે તેજ દેવ કહી શકાય છે. પછી તમે તેને ગમે તે નામથી બોલાવે તેની ફિકર નથી. માત્ર તેમનામાં ઉપર જણાવેલ ગુણો હોવા જોઈએ. આવા વીતરાગ દેવની પૂજા તથા દર્શન કરવાથી આપણામાં પણ વિતરાગ દશા પ્રગટ થાય છે. પૂજા તથા દર્શનનું અનંતર આ ફલ છે પરંપર ફલ મોક્ષ છે.
यदुक्तं पदर्शनसमुच्चयेवीतरागं स्मरन् योगी, वीतरागत्वमश्नुते । सरागं ध्यायतः पुंसः सरागत्वं तु निश्चितं (१)
