________________
૪૮
ત્રીજી ઉપમામાં જ્ઞાનને બીજી કઈ વસ્તુની અપેક્ષા વિનાનું અશ્વર્ય કહ્યું છે. જગતમાં બધાં અશ્વ પરસાપેક્ષ અને નાશવંત છે, ઈન્દ્રાસન હોય કે ચક્રવતીપણું હેય, કેઈ સ્વાધીન નથી, બધું પરાધીન છે. એક દિવસ નાશ પામી તે જીવની કારમી હાંસી કરાવે છે. જ્ઞાન એવું આશ્વર્યા છે કે તેમાં વિશ્વની અન્ય કોઈ વસ્તુની અપેક્ષા રહેતી નથી. જ્ઞાની સ્વયં પિતાની અનંત ત્રાદ્ધિને શાશ્વત આનંદ ભગવે છે. આવા અનુપમ જ્ઞાનનું વર્ણન કયા શબ્દોમાં કેટલું કરી શકાય ?
હવે આ જ્ઞાની ઉપશમને જે આનંદ ભોગવે છે, તેનું વર્ણન શમાષ્ટકથી કરે છે.
