________________
૩૦
સપૂર્ણ લકાકાશના જેટલા અસંખ્ય આકાશ પ્રદેશ, તેટલા અસંખ્ય આત્મપ્રદેશે એક આત્માના હોય છે. તેમાંના એક એક આત્મપ્રદેશે અનન્તાનઃ કર્મવીણાએ એક એક કર્મવર્ગણામાં અનન્તાનન્ત પરમાણુઓ, અને એક એક પર માણએ સર્વ જીવથી અનન્તગુણા રસાણુઓ હોય છે. (રસા જુઓ એટલે એવા રસના ભાગ પલિચ્છેદે) એ સૂક્ષ્મ નિગોદને જીવ એક શ્વાસોચ્છવાસમાં સાડાસત્તર ભવ કરે. એટલે અઢારવાર જન્મ અને સત્તાવાર મરે. એક દિવસના ૧૯૬૬૦૮૦ ઓગણીશ લાખ છાસઠ હજાર એંશી ભવ થાય એક નિગોદ એટલે અનન્તા જીવે નું ઔદારિક શરીર એક, પરંતુ પ્રત્યેક જીવના તૈજસ કામણ શરીર ભિન્ન હોય છે. નિગોદના છ આઠમે અનન્ત. લેકાલેકાશના જેટલા પ્રદેશ તેટલા પ્રદેશે ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય અને આત્માના હોય છે. નેત્રભ્રકુટીના એક વાળાગ્ર ઉપર નિગેદના અસંખ્ય ગેળા એક એક ગોળે અસંખ્ય નિગોદ, એક એક નિદે અનન્તા જ હોય છે.
પ્રશ્ન –નિગોદના છ ક્યા કર્મથી અનન્તાકાળ અવ્યહવાર રાશિમાં રહે?
ઉત્તર-નિગોદના છ સ્કૂલ આશ્રવ સેવન કરવા તે સમર્થ નથી. પરંતુ જીવ પરસ્પર એક બીજાને વિંધતા એક એક શરીરમાં અનન્તા જ રહે છે. જીવ માત્રને પૃથ પૃથક્ શરીરરૂપી ગૃહ ન મળવાથી પરસ્પર દ્વેષમાં પ્રધાનકારણભૂત નિવાસસ્થાન માટે અત્યન્ત સંકીર્ણ એક હારિક શરીર ગૃહરૂપે મળવાથી જીવ જીવને પરસ્પર વિંધીને નિકાચિત વૈર બાંધે છે. નિગેદના જીવને મન નથી પરંતુ મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, કષાય ગ, પ્રમાદ અને અ ન્યને પીડા બાધા