________________
અધ્યાત્મતત્ત્વાલાક.
[ ચોથુ‘
proper and perfect understanding of Moksha ( Salvation ) explained in the first Chapter.
In short, one must try to distinguish his real Self from his physical and vital ego. Purifications both of the lower mentality and physical environments lead to Self-perfection. Mind, life and body act upon each other in harmony and in discord. Purification becomes perfect when elements of discord, ં. e. Karmas which tie one down to this world, are destroyed in toto, otherwise they serve as causes for re-births. These elements of discord are anger, pride, deceit and greed. They produce world conceptions and actions corresponding thereto and enlarge the Cycle of Evolution. So the thirsting for egoistic desires and possessions should, by all attempts, be rooted out. It could be successfully achieved by the withdrawal of the mind from the external worldly objects and also by the constant practice of universal charity, benevolence and good will and by maintaining an attitude of indifference under all circumstances. નિશ્ચયદ્રષ્ટિએ અભેદનયથી સંસાર અને મેાક્ષ—
“ આત્મા, એજ સંસાર અને આત્મા એજ મેાક્ષ છે. આત્મા, કષાયે। અને ન્દ્રિયાથી જ્યાં સુધી પરતન્ત્ર છે, ત્યાં સુધી તે સંસાર છે, અને તે બન્ધનથી મુક્ત અવસ્થામાં તેજ, મેક્ષ છે.*
“ અહીં પ્રથમ કષાયેા જાણવાની જરૂર રહે છે. ક્રોધ, માન, માયા અને લાભ એ ચારને " કપાય સત્તા આપી છે. એ કષાયેા ભવ
"
66
અયનામ સંસાર: तमेव तद्विजतारं मोक्षमाहुर्मनीषिण:
ચાન્દ્રય નિનિતઃ ।
"3 ॥ ૧ ॥
( હેમચંદ્રકૃત યાગશાસ્ત્ર, ચોથા પ્રકાશ )
556
