________________
૨૦૧
જીન સમ કરી ધારે–જેવી રીતે જીનવાણીનું શ્રવણ કરવું એ કર્ણની ભા છે, તેવી જ રીતે જીનમુદ્રા—–જનપડિમાનાં દર્શન કરવાં એ નયનનું ભૂષણ છે. જેમ જીનવાણીથી હદયમાં વિવેક પ્રગટે છે તેમ જીનદર્શનથી પણ વિવેક પ્રગટે છે; તે એવી રીતે કે પ્રભુમુદ્રા જતાં પ્રભુનું મૂળ સ્વરૂપ સ્મરણમાં આવે છે, અને પ્રભુના સ્વરૂપનું યથાર્થ ભાન થતાં તેવું જ આપણું પિતાનું આત્મસ્વરૂપ સત્તાગત રહેલું છે તેની ઝળક પડે છે અને સ્થિર અભ્યાસે પ્રભુસ્વરૂપના સાનિધ્યથી આપણે પણ પ્રભુ સદશ થવાને શીખીએ છીએ. જેમ જેમ આપણે પ્રભુમુદ્રાથી પ્રતીત થતા ગુણને અભ્યાસ કરતા જઈએ છીએ તેમ તેમ આપણે આપણું અંતરમાં ઢંકાઈ રહેલા ગુણોને પ્રગટ કરવામાં સફળ થઈએ છીએ; અને એમ અંતે પ્રભુ સાથે અભેદ ભાવે મળી જતાં પ્રભુ સદશ અસાધારણ પુરૂષાર્થ ફેરવતાં આપણે પણ પ્રભુરૂપ થઈ શકીએ છીએ. આવી સર્વોત્તમ પદવી પ્રાપ્ત કરવાનું શ્રેષ્ઠ સાધન જીનવાણી અને જીનમુદ્રા છે અને તેથી જ તેને સાક્ષાત્ જીનેશ્વર સદશગણેલ છે એ નિર્ણય થાય છે.
- ૯૭ સત્ય વચન સુખ ભા ભારી, તજ તોળ સંત તે વારી––જેમ નયનની શોભા જનબિંબને નિહાળી જેવામાં કહી તેમ મુખની શોભા મિષ્ટ પથ્ય અને સત્ય વચન બોલવામાંજ કહી છે. કેટલાક સુગ્ધ જને તાળ ચાવવાથી મુખની શોભા વધે છે એમ ધારે છે અને કરે છે, પણ તે શોભા કેવળ કૃત્રિમ અને ક્ષણિક છે. ત્યારે સત્શાસ્ત્ર અનુસારે સત્ય વચન ઉચ્ચારથી થતી મુખશુભા સહજ અને ચિરસ્થાયી છે. તેથીજ ઉપદેશમાળાકારે વચન બોલતાં આ પ્રમાણે ઉપગ
