________________
૧૭૦
વ્યજનેએ ઉક્ત મહામંત્ર વારંવાર જપવા ગ્ય છે; એથી આ-- ત્માની શીધ્ર ઉન્નતિ સાધી શકાય છે,
પ૩ સંજમ આતમ થિરતા ભાવ, ભવસાયર તરવાકે નાવ–આત્મપ્રદેશમાં રત્નતિની જેમ સહજે વ્યાપી. રહેલા જ્ઞાન દર્શન ચારિત્રાદિક સદ્ગુણસમુદાય, તેમાં જ અકૃત્રિમ. પ્રેમભાવે રમણ કરવું તેજ સયમ છે. જેમ બેટવડે ભવસાગર, સુખે તરી શકાય છે તેમ ઉક્ત સંયમ સેવવાવડે આત્મા સુખે. જન્મ જરા અને મરણ સંબંધી અનંત અને અગાધ દુ:ખરૂપ. જળથી ભરેલા આ સંસારસમુદ્રને પાર પામી શકે છે. હિંસા, અસત્ય, અદત્ત, અબ્રહ્મ અને પરિગ્રહથી નિવત, ઇંદ્રિય ઉપર કાબુ રાખી, મન વચન અને કાયાના કુત્સિત (માઠા) વ્યાપારને તજી, અહિંસાદિક ઉત્તમ સાધનસંતતિને પરમાર્થ ભાવે સેવવી, એ આત્મસ્થિરતારૂપ સંયમગુણની આરાધના માટે જ છે અને તેથીજ ભવસમુદ્રને તરી એક્ષપુરીમાં પહોંચવું સુલભ થાય. છે, એથી વિપરીત હિંસા અસત્યાદિક અસંયમને અનન્યભાવે સેવવાથી આત્મભાવ અત્યંત અસ્થિર થઈ મલીનતાને પામે છે, અને તેથી તે અહટઘટિકાના ન્યાયે ભવચકમાં ભટક્યા જ કરે છે. - ૫૪ છતી શક્તિ રોપવે તે ચેર–ઉક્ત સંયમ ગુણને સેવવા માટે અને અસંયમથી નિવર્તવા માટે જે પિતાની છતી શક્તિને સદુપયોગ ન કરે, તેને ગેરઉપયોગ કરે તેજ ખરેખર ચોર સમજે. લેકપ્રસિદ્ધ ચાર અન્યને અંધારામાં છેતરી પરદ્રવ્ય સંહરે છે, અને તે ગુપ્ત સ્થળે ગોપવે છે, અને આ આત્મચર તે પિતાનાજ અંતઃકરણને છેતરી આત્મસાધનની અમૂલ્ય તકથી પિતાને જ વંચિત રાખીને અજ્ઞાનવડે પિતે.
