________________
| [3]
(સ્નો. ૨૭-૧૮) ગુર્નવિવેવનાવિલમતતઃ કિ. र्गोत्रोद्योताप्रशस्तविहायोगतिस्त्रीवेदरूप(२५)पञ्चविंशतिप्रकृतिबन्धव्यवच्छेदान्मनुष्यदेवायुषोरबन्धाच्च चतुःसप्ततेर्बन्धकः, तथाऽनन्तानुबन्धिस्थावरैकेन्द्रियविकलत्रिकोदयव्यवच्छेदाद्देवमनुष्यतिर्यगानुपूर्व्यनुदयाच्च मिश्रोदयाच्च शतस्य वेदयिता, सप्तचत्वारिंशदधिकशतसत्ताको भवति ॥१७॥
| | કૃતિ તૃતીયં ગુસ્થાનમ્ | अथ चतुर्थमविरतसम्यग्दृष्टिगुणस्थानकम्, तत्र प्रथमं सम्यक्त्वप्राप्तिस्वरूपमाह -
यथोक्तेषु च तत्त्वेषु, रुचिर्जीवस्य जायते । निसर्गादुपदेशाद्वा, सम्यक्त्वं हि तदुच्यते ||१८॥ – ગુણતીર્થ
– મધ્યમ ચાર સંસ્થાન, (૧૮-૨૧) મધ્યમ ચાર સંઘયણ, (૨૨) નીચગોત્ર, (૨૩) ઉદ્યોત, (૨૪) અપ્રશસ્તવિહાયોગતિ, અને (૨૫) સ્ત્રીવેદ - આ ૨૫ પ્રકૃતિઓનો બંધવિચ્છેદ થવાથી અને “મનુષ્પાયુષ્ય-દેવાયુષ્ય” આ બે પ્રકૃતિઓનો અબંધ થવાથી, મિશ્રગુણઠાણે રહેલો જીવ ૭૪ પ્રકૃતિઓને બાંધે છે...
ઉદય : સાસ્વાદને ઉદયપ્રાયોગ્ય ૧૧૧ પ્રકૃતિમાંથી (૧-૪) અનંતાનુબંધીચતુષ્ક, (૫) સ્થાવર, (૬) એકેન્દ્રિય, અને (૭-૯) વિકલેન્દ્રિયત્રિક=બેઇન્દ્રિય-તે ઇન્દ્રિયચઉરિન્દ્રિયજાતિ – આ નવ પ્રકૃતિઓનો ઉદયવિચ્છેદ થવાથી, અને (૧) દેવાનુપૂર્વી, (૨) મનુષ્યાનુપૂર્વી, અને (૩) તિર્યંચાનુપૂર્વી – આ ત્રણ આનુપૂર્વીનો અનુદય થવાથી ૯૯ પ્રકૃતિઓ થાય... અને અહીં પાછો મિશ્રમોહનીયનો ઉદય થતો હોવાથી, આ ગુણઠાણે રહેલા જીવને ૧૦૦ પ્રકૃતિઓનો ઉદય હોય છે... સત્તા મિશ્રગુણઠાણે રહેલા જીવને જિનનામ સિવાય ૧૪૭ પ્રકૃતિઓની સત્તા હોય.
| ગુણસ્થાન | બંધ | ઉદય | સત્તા |
| મિશ્ર | ૭૪ | ૧૦૦ | ૧૪૭ આ પ્રમાણે ત્રીજા ગુણસ્થાનકનું સ્વરૂપવર્ણન પૂર્ણ થયું.
(૪) અવિરતસમ્યત્વગુણસ્થાનક ' હવે ચોથા “અવિરતસમ્યગ્દષ્ટિ' નામના ગુણસ્થાનકનું વર્ણન કરાય છે. તેમાં સૌ પ્રથમ સમ્યક્ત શી રીતે પમાય ? એનું સ્વરૂપ બતાવે છે –
