________________
(હ્તો. ૭૨)
ततोऽसौ स्थूललोभस्य, सूक्ष्मत्वं प्रापयन् क्षणात् । आरोहति मुनिः सूक्ष्मसंपरायं गुणास्पदम् ॥७२॥
व्याख्या–‘ततो’ नवमगुणस्थानादनन्तरं 'असौ' क्षपको मुनिः 'सूक्ष्मसंपरायं गुणास्पदं' सूक्ष्मसंपरायनामकं गुणस्थानमारोहति, किं कुर्वन् ? 'क्षणात् ' क्षणमात्रात् 'स्थूललोभस्य' स्थूलरूपस्य संज्वलनलोभस्य 'सूक्ष्मत्वं' सूक्ष्माणुरूपत्वं प्रापयन् ।
**
* પુર્નવિવેચનાવિસમલત: “
**
[ ૬૪૭ ]
•
तथा सूक्ष्मसंपरायस्थो जीवः पुंवेदसंज्वलनचतुष्कबन्धव्यवच्छेदाद् कर्मप्रकृतीनां सप्तदशकस्य बन्धकः, त्रिवेदत्रिसंज्वलनोदयव्यवच्छेदात्षष्टेर्वेदयिता मायासत्ताव्यवच्छेदात् द्व्युत्तरशतसत्ताको भवति ॥७२॥
॥ કૃતિ સપસ્ય શમમ્ II ગુણતીર્થ
- ક્ષપકજીવને સૂક્ષ્મસંપરાયગુણસ્થાન મ
શ્લોકાર્થ : ત્યારબાદ આ ક્ષપકમુનિ સ્થૂલલોભને=બાદરલોભને ક્ષણમાત્રમાં સૂક્ષ્મ બનાવતો ‘સૂક્ષ્મસંપરાય' નામના ગુણઠાણે ચડે છે. (૭૨)
વિવેચનઃ નવમા અનિવૃત્તિકરણ ગુણઠાણા પછી ક્ષપકશ્રેણિ પર ચડનારો મુનિ દસમું ‘સૂક્ષ્મસંપરાય’ નામનું ગુણઠાણું પામે... અને એ ગુણઠાણું પામવા, એ ક્ષપકજીવ, સ્થૂલસ્વરૂપી બાદરલોભને સૂક્ષ્માણુરૂપે બનાવે. (અર્થાત્ એ સંજવલનલોભના દલિકોનો રસ એકદમ ઘટાડી એકદમ મંદરસવાળી સૂક્ષ્મ કિટ્ટિઓ બનાવે. અને પછી એ મંદરસવાળી સૂક્ષ્મકિટ્ટિઓને ભોગવવી એ જ સૂક્ષ્મસંપરાય ગુણઠાણું છે.)
-
આ પ્રમાણે સૂક્ષ્મસંપરાય ગુણઠાણે ચડેલા જીવને કેટલા કર્મોનો બંધ-ઉદય-સત્તા હોય ? એ બતાવવા ગ્રંથકારશ્રી કહે છે
* સૂક્ષ્મસંપરાયે બંધ-ઉદય-સત્તા
બંધ : પૂર્વોક્ત ૨૨ પ્રકૃતિમાંથી (૧) પુરુષવેદ, અને (૨-૫) સંજ્વલનચતુષ્ક આ પાંચ પ્રકૃતિઓનો બંધવિચ્છેદ થવાથી, સૂક્ષ્મસંપરાયે રહેલો જીવ ૧૭ પ્રકૃતિઓને
બાંધે.
-
ઉદય : પૂર્વોક્ત ૬૬ પ્રકૃતિમાંથી (૧-૩) ત્રણ વેદ, અને (૪-૬) સંજવલન ક્રોધમાન-માયા - આ ૬ પ્રકૃતિઓનો ઉદયવિચ્છેદ થવાથી, સૂક્ષ્મસંપરાયે રહેલા જીવને ૬૦ પ્રકૃતિઓનો ઉદય હોય.