________________
गेयाष्टक
गमयनक मातियावर मशागवार रुमालागार वरहा । विहागागाय कामविमाए वश्यणाझा हिलामा विमाणाध्य ॥४४॥
॥ १ ॥
(राग : भीमपलास) विनय चिन्तय वस्तुतत्त्वं जगति निजमिह कस्य किम् । भवति मतिरिति यस्य हृदये, दुरितमुदयति तस्य किम् ॥ विनय० एक उत्पद्यते तनुमानेक एव विपद्यते ।। एक एव हि कर्म चिनुते, स सैकक: फलमश्नुते ॥ विनय० यस्य यावान् परपरिग्रहो, विविधममतावीवधः । जलधिविनिहितपोतयुक्त्या, पतति तावदसावधः ॥ विनय० स्वस्वभावं मद्यमुदितो, भुवि विलुप्य विचेष्टते । दृश्यतां परभावघटनात्, पतति विलुठति जृम्भते ॥ विनय०
॥
४
॥
॥ शान्त सुधारस ॥
૧ઃ ઓ વિનય! તું વસ્તુના વાસ્તવિક રૂપનું બરાબર ચિંતન કર! આ જગતની જેલમાં મારું પોતાનું છે શું? આવી પારદર્શી પ્રજ્ઞા જેના હૈયામાં પ્રગટી જાય.... એને વળી દુઃખ-દુરિત સ્પર્શી જ કેમ શકે? ૨: શરીરધારી આત્મા એકલો જ જન્મે છે અને એકલો જ મૃત્યુ પામે છે. કર્મોને પણ એકલો જ બાંધે છે અને એ કર્મોને એકલા જ ભોગવવાં પડે છે.