________________
જેમ ક્રિયાથી ચારિત્રી, દયાથી ધર્મ, છાયાથી વૃક્ષ, ક્ષમાથી તપસ્વી, પત્નીથી ગૃહસ્થ-નર, રાતથી ચન્દ્ર, શક્તિથી કાર્ય, યુક્તિથી વાણીવિલાસ, ભક્તિથી શિષ્ય અને ભરતીથી સાગર શોભે છે; તેમ સ્ત્રીથી પુરુષ શોભે છે.
સ્ત્રીને પુરુષથી સફળતા विना विवेकं सम्पत्ति-विद्या च विनयं विना। . विना दानगुणं कीर्तिः, पृथ्वी पृथ्वीपति विना ॥२२५॥ विना प्रतापं प्रभुता, वल्ली तरुवरं विना। विना रसं यथा वाणी, तथा नारी नरं विना ॥२२६॥
વિવેકવિના સંપત્તિ, વિનયવિના વિદ્યા, દાનગુણ વિના કીર્તિ, રાજાવિના પૃથ્વી, પ્રભાવવિના મોટાઈ, વૃક્ષવિના વેલડી, રવિના વાણી શોભતા નથી; તેમ નરવિના નારી પણ શોભતી નથી.
अथान्यत्र समुत्पद्य,शालयो वप्रसंगतीः। लभन्ते फलसम्पत्ति, तथा कन्या वराश्रिता ॥२२७॥
જે રીતે બીજે અંકુરિત થયેલી ડાંગર ક્યારામાં પલ્લવિત થઈને ફળે છે, તેમ પતિનો આશ્રય પામેલી કન્યા ફળ પ્રાપ્ત કરે છે.
फलन्ति कन्या सद्विद्या, प्रतिष्ठा शालयस्तथा। रसाते वरक्षेत्रे,योज्यन्ते यदि युक्तितः ॥२२८॥
કન્યા વિદ્યા, પ્રતિષ્ઠા અને ડાંગર જે અદ્દભુત રસવાળા શ્રેષ્ઠ ક્ષેત્રમાં આયોજનપૂર્વક જોડવામાં આવે તો ફળદાયક બને છે.
- પ૩