________________
કન્યાના ગુણો कुल्या कलावती कार्य-कल्पा कथितकारिणी। कलस्वरा कमकथा, कन्या कान्तकुलदये ॥२१६॥
કુલીન, કળાયુક્ત, કાર્ય કરવામાં સમર્થ, કહ્યાગરી, મધુરસ્વરવાળી, સુંદર કથાવાળી કન્યા; પતિના કુલની રિદ્ધિમાટે થાય છે.
ન્યાના દોષો कुलक्षणा कालमुखी, कलाहीना कलिप्रिया। कटुस्वरा कटुकथा, कन्या कान्तकुलान्तकृत् ॥२१७॥
ખરાબલક્ષણવાળી, અમાંગલિક મુખવાળી, કલારહિત, કલહપ્રિય, કટુસ્વરવાળી, કટુવચન બોલનારી કન્યા; પતિના કુલનો નાશ કરનારી છે.
લગ્નમાં સ્ત્રી-પુરુષના વિચારવા યોગ્ય દોષો यथा तडागीमहिषश्च, चाक्रिकश्च यथा वृषः । यथा निगडबद्धांहिः, परिणीतः पुमांस्तथा ।।२१८॥
પરણેલા પુરુષની સ્થિતિ તળાવનાપાડા જેવી, ઘાણીના બળદ જેવી અથવા તો બેડીમાં જકડાયેલા પગવાળા પુરુષ જેવી હોય છે.
परिणीतस्त्रियो भर्तृ-तत्कुटुम्बानुवर्तनम्। गृहकर्मास्वतन्त्रत्वं, प्रसवाद्यसुखं बहु ॥२१९॥
પતિ તથા પતિના કુટુંબને અનુસરવાનું, ઘરકામનું, અસ્વતંત્રપણાનું (પરાધીનતાનું) તેમજ પ્રસૂતિ વગેરેનું ઘણું દુઃખ પરણેલી સ્ત્રીને હોય છે.
પ૧