________________
૫૦
રત્નમંજૂષા ૨૮૨સ્રોતો માણો માયા, નોમો ટાસો રહું મારું મો
सोगो भयं दुगंछ। पच्चक्खकली इमे सव्वे ॥३०१॥
ક્રોધ ૧, માન ૨, માયા ૩, લોભ ૪, હાસ્ય ૫, રતિ ૬, અરતિ ૭, શોક ૮, ભય ૯ જુગુપ્સા ૧૦ - એ દસ કષાયના પ્રકારને સાક્ષાત્ કલહ જાણવા. [કષાયદ્વાર] ૨૮રૂ હોઢો વઢો વારો આવપૂરો અણસમો નો
ચંડરગામ વસમો, તામસભાવો ૨ સંતાવો રૂ૦૨ો १८४ निच्छोडण निब्भंछण निराणुवत्तित्तणं असंवासो।
વયનાસો મમ્મ, વંથરૂ ઘણવિહ્યાં છમ્મ રિ૦રૂરી
ક્રોધ ૧, કલહ ૨, ખાર ૩, પરસ્પર ઈર્ષ્યા ૪, પશ્ચાત્તાપ ૫, પ્રચંડપણું, (ઉગ્ર રોષ) ૬ ક્ષમારહિતપણું ૭, તામસભાવમેલાપણું ૮, સંતાપ ૯ જુદા થવું (કાઢી મૂકવું) ૧૦, અન્યનો તિરસ્કાર ૧૧, (વડીલને) નહીં અનુસરવું ૧૨, સાથે ન રહેવું ૧૩, કોઈ એ કરેલા ઉપકારને વીસરવો ૧૪, સમભાવ ન રાખવો ૧૫– એ સઘળા ક્રોધના નામભેદ છે. એ કરતો જીવ ગાઢાં ચીકણાં કર્મો બાંધે છે. [કષાયદ્વાર : ક્રોધ] १८५ माणो भयहंकारो, पपरिवाओ अ अत्तउक्करिसो।
परपरिभवो वि अतहा, परस्स निंदा असूया य ॥३०४॥ ૨૮૬ હીત્રા નિરોવયારિત્તાં નિરવામયા વિગગો એ છે
परगुणपच्छायणाया, जीवंपाउंति संसारे ॥ ३०५ ॥ માન ૧, મદ ૨, અહંકાર ૩, બીજાના અવગુણ બોલવા ૪, આત્મપ્રશંસા,૫ બીજાઓનો પરાભવ કરવો, ૬ પરનિંદા ૭,