________________
૧૨૪૬
प्रतिभाशतs | Pets : ७५ मिति, तेनास्यां प्रतिष्ठायां गुणवतां प्रशस्तगुणानां कर्तृणाम् अधिकारिता शुद्धस्य विशिष्टस्याशयस्य स्फूर्तये, विशिष्टगुणवत्प्रतिष्ठितेयमिति प्रत्यभिज्ञाने विशिष्टाध्यवसायस्य प्रत्यक्षसिद्धत्वात्, वैगुण्ये तु-प्रतिष्ठाविधिसामग्र्यसंपत्तौ तु, ततः प्रत्यभिज्ञानात्स्वतोऽपि उपनता=बाह्यसामग्री विना मनसोऽप्युपस्थितात्, प्रतिष्ठाफलमिष्टम्, तदुक्तं विंशिकायां -
___ "थंडिल्ले वि हु एसा मणठवणाए पसत्थिगा चेव ।
आगासगोमयाईहि इत्थमुल्लेवणाइहिं" ।। [विंशतिविंशिका-८, गा.१४] मानसी स्थापना-मनसा स्थापनम्, यदुक्तं - "न्याससमये तु सम्यक् सिद्धानुस्मरणपूर्वकमसङ्गं मुक्तौ तत्स्थापनमिव कर्त्तव्यं स्थापनं मनसेति" ।।
इत्थं च बाह्यकारणासंपत्तौ प्रतिष्ठाकर्तृगुणानां प्रायो दुर्लभत्वे वा कटुकदिगम्बरप्रतिष्ठितद्रव्यलिङ्गिद्रव्यनिष्पन्नव्यतिरिक्ताः सर्वा अपि प्रतिमा वन्दनीया इति वचनप्रतिष्ठापि फलावहेत्याम्नायविदः, त्रयानादरोऽपि कर्तृगतोत्कटदोषज्ञानाच्छुद्धाऽऽशयापरिस्फूर्तेरत एव साधुवासक्षेपादवन्दनीयास्तिस्रोऽपि वन्दनीयतां नातिक्रामन्तीति सूरिचक्रवर्तिनां श्रीहीरनामधेयानामाज्ञा, ततः शुद्धाशयस्फूत्रप्रतिहतत्वादिति दिग् ।।७६।। टीमार्थ :
बिम्बेऽसौ ..... सङ्कीर्त्यते, CAKEयना माना 64यारथी-पोताना य संबंधी मध्यवसायमा G५यारथी, लिंमा माप्रतिl, हेवाय छ. નિજ હૃદયના ભાવનો કઈ રીતે ઉપચાર કરીને બિંબમાં પ્રતિષ્ઠા કહેવાય છે, તે સ્પષ્ટ કરે છે –
प्रतिष्ठाजनित ..... इत्यर्थः, प्रतिविधियी G48 येल मात्मात सभापति °४=प्रति सपना આત્મામાં થયેલ સમાપતિ જ, સ્વનિરૂપક સ્થાપ્યઆલંબનત્વ સંબંધથી=સમાપતિના નિરૂપક એવા સ્થાપ્ય ઋષભાદિ પરમાત્મા, તેમની ઉપસ્થિતિમાં આલંબન પુરોવર્તી પ્રતિમા છે તેમાં રહેલ આલંબનત્વ સંબંધથી, પ્રતિમામાં રહેલી છે અને આ સંબંધથી પ્રતિમામાં રહેલી સમાપતિ જ પ્રતિમામાં પ્રતિષ્ઠિતત્વના વ્યવહારને ઉત્પન્ન કરનાર છે. એ પ્રમાણે અર્થ જાણવો.
यां..... स्यात्, तिनी, शीध्र प्रत्याशी शत शती पून विशिष्ट ने मापनारी थाय.
પૂર્વમાં કહ્યું કે પ્રતિમામાં પ્રતિષ્ઠા થઈ છે તેની પ્રત્યભિજ્ઞા કરીને કરાયેલી પૂજા વિશિષ્ટ ફળને આપનારી થાય છે. ત્યાં પ્રશ્ન થાય કે વિશિષ્ટ ફળ શું છે ? તે સ્પષ્ટ કરે છે – _ विशिष्टं ..... प्रयोजकमिति, मारमात्रता मानना मध्यवसायथी G4 थयेन थी અતિશાથી એવું જે ફળ તે વિશિષ્ટ ફળ છે, અને તે રીતે વીતરાગના આકારમાત્રથી કરાયેલી પૂજા