________________
ત
શ્રી બૃહત્સંગ્રહિષ્ણુ સટીકનું ભાષાંતર.
[ દેવાબ્રિકાર.
અનવગુણુ સુખ અપ્રવીચારીને છે; કારણ કે તેઓ અત્યંત પાતળા મેાહના ઉદયથી પ્રશમ સુખમાં લીન થયેલા છે. અહીં કાઈ પ્રશ્ન કરે કે–જો એમ છે તે તે વેયકાઢિના દેવા બ્રહ્મચારી કેમ હાતા નથી ? ઉત્તર આપે છે કે ચારિત્રપરિણામના અભાવથી હાતા નથી. ૧૮૧
તે દેવાનું અન્ય દેવા કરતાં અનંતગુણ સુખયુક્તપણુ' ગાથાવડે કહે છે:— तत्तो परं तु देवा, बोधवा हुंति अप्पवीयारा । સવિયાટિફળ, અનંતશુળતો સંનુત્તા ॥ ૧૮૨ ૫
ટીકા—તેનાથી એટલે અચ્યુત દેવલાકથી ઉંચે જે દેવા છે તે અત્રવીચારી–પ્રવીચારરહિત જાણવા. તેઓ સપ્રવીચારી કરતાં અનંતગુણુ સુખવાળા છે કારણ કે પ્રવીચારના સુખ કરતાં ઉપશમનું સુખ અનંતગણુ છે. ૧૮૨
जं च कामसुहं लोए, जं च दिव्वं महासुरं । શ્રોપરાયસુજ્ઞેય, અંતમાં પિ નષદ્ ॥૨॥
ટીકા——આ લાકમાં જે કામસંબધી સુખ છે અને જે દેવસબ ધી મહાસુખ છે, તે વીતરાગપણાના સુખને અનંતમે ભાગે પણ આવતુ નથી. ૧૮૩
હવે દેવ-દેવીના ઉત્પત્તિસ્થાન કહે છે:—
आईसामा कप्पे, उववाओ होइ देवदेवीणं ।
તો પરં તુ નિયમા, ટુવીનું સ્થિ વવાળો ૮૪શા
ટીકા — ઇશાન દેવલાક પર્યંત એટલે ભવનપતિ, વ્યંતર, જ્યાતિષીમાં અને સાધમ તથા ઈશાન દેવલાકમાં દેવ તથા દેવીઓનુ ઉપજવાપણુ છે. તેની ઉપર સનત્કુમારાદિ દેવલેાકમાં દેવીને ઉપપાત–ઉપજવું નથી; માત્ર દેવાનું ઉપજવું જ છે. સનત્કુમારાદિ દેવલાકના દેવાને સુરતના અભિલાષ થાય ત્યારે સાધર્મ તથા ઇશાન દેવલાકમાંથી અપરિગૃહીતા દેવીએ આઠમા દેવલાક સુધી જાય છે. ૧૮૪
હવે દેવ-દેવીઓના ગમનાગમન સબંધી વિચાર કહે છે—
आरेण अच्चुआओ, गमणागमणं तु देवदेवीणं । તો પરં તુ નિયમા, રમતિ નસ્થિત વ ॥૮॥
