Page Text
________________
ગાથા ૫ મી
[ ૧ છઠ્ઠતપના અભિગહી (એ પ્રમાણે જ તપ પૂર્ણ કરે૯ છે.), બીજો અભિગ્રહી, ( એક સાથે તેરસે જ અથવા તા એકમે જ ઉપવાસ કરીને છઠ્ઠના નિયમ પૂરો કરે છે.” તે નવી માન્યતાને ચાલુ વાતમાં ગ્રન્થકારના નામે ગેાઠવી દીધી છે! અને તે પછી તે ટ લખાણને માથે ૩૨ નંબર લખીને નીચે સ્યુટનેટમાં કરેલા તે નબરવાળા ટિપ્પણમાં તે ‘ક્ષિ’ શબ્દના અભાવવાળા અશુદ્ધ પાઠને રજુ કરી દઈ ને મુદ્રિતગ્રંથમાંના તે ‘ક્ષિ’ શબ્દવાળા આખા પાને જ લુંટક, અશુદ્ધ અને અસ ંગત લેખાવવા સારૂ–વાચક, ‘કર્યું સાચું અને કયું ખોટું? એમ નક્કી કરવાની વિમાસણમાં પડી જાય એવી એટલી બધી કપાલકલ્પિત કલ્પનાઓને (તે બ્રૂકના તે ૩૩મા પેજથી ૯૭ પેજ સુધી ભરી ભરીને ) ગંજ ખડકી દીધા છે! અને તે પણ આ ગ્રન્થના નામે ! ! ! જે લખાણમાં તે બ્રૂકના ૫૫ મા પેજ ઉપર તે। શ્રી હીરપ્રશ્નના ‘યોશીષયોઃ’પાના અં પણ અસત્ય કરવામાં સાચ અનુભવેલ નથી.
જો —સ'. ૧૯૯૩માં પ્રસિદ્ધ થએલ તે બૂક, અને સં. ૨૦૦૬ માં પ્રસિદ્ધ થએલ ( હેાવા છતાં સ. ૨૦૦૫ છાપેલ) ‘શ્રી તત્ત્વતરંગિણી બાલાવબેાધ' બૂક આદિમાં તે વર્ગના હાથે પ્રસિદ્ધ થવા પામેલ તેવા અનેક પ્રપંચી લખાણા સમાજમાં તદ્દન ખુલ્લા પડી જવાથી તે વતે સં. ૨૦૦૬માં પુનઃ પ્રસિદ્ધ કરવી પડેલી આ શ્રી તત્ત્વતરગિણીના અનુવાદની- ‘સરિશિષ્ટ શ્રી તરવતશનિ-ટીદ્યાનુવા' નામક બૂકના ૧૦ મા પેજ ઉપર ગ્રન્થકારના નામે ગાઢવી દીધેલી પેાતાની તે વાતને તથા તે વાતને સૈદ્ધાંતિક મનાવવા સારૂ પાતે ઉપજાવી કાઢેલ તે ૬૪ પેજ પ્રમાણ લખાણને તે તે વગે` જ જલાંજલી આપવી પડેલ હાવા છતાં ત્યાં પણ પેાતાની—પૂનમના ક્ષયે ચૌદશ સાથે તેરસ અથવા ગ્રહણ કરી છઠ્ઠ પૂરા કરવાની' મનસ્વી માન્યતાને કૌંસમાં રજુ કરેલ છે તે તે શોચનીય જ છે.
૩૮. ચૌદપૂર્વધર ગુંફિત શ્રી દશાશ્રુતસ્કંધ વગેરે આગમ ગ્રંથાની નિયુક્તિઓ અને શ્રી નિશીથચૂર્ણિ વગેરે ચૂર્ણિ જેવા પ્રૌઢતર આગમગ્રંથરત્નેામાંના- ‘મિવિgસંવરે 4 અમિમાસો પતિ તો આસાઢવુળિમાઓ વીસતિ રાતે તે મતિ બિામોત્તિ' એ પાઠ દ્વારા યુગને અ ંતે ક્ષય પામતી આષાઢી પૂર્ણિમાને આરાધનામાં તે તે ચૌદપૂર્વધરાએ પણ પૂનમની જ સત્તા આપેલી છે અને તેમ કરીને તે ક્ષીણુ પૂનમના આખા દિવસને પૂનમને જ દિવસ ગણાવેલ છે.” આ વાતને અનુલક્ષીને દશપૂર્વધર શ્રી ઉમાસ્વાતિવાચકજી મહારાજે પણ પૂનમના ક્ષયે ‘ક્ષયે પૂર્વા॰' દ્વારા એ જ વ્યવસ્થા કરી આપેલ છે, અને તેવા પ્રસ ંગે તપાગચ્છમાં તે તે જ વ્યવસ્થા સેંકડા વર્ષોંથી પ્રચલિત છે; એમ શ્રી હીરપ્રશ્નમાંને- ત્રયોશીવતુર્વરશ્યોઃ’ પાડ ખાત્રી આપે છે.
આથી કલમ ૩૭માં જણાવ્યા મુજબ શ્રી તપાગચ્છીયતે તે શાસ્ત્ર મુજબ પકખીના ઉપવાસને નિયમ પકખીએ જ સચવાય છે અને તે નિયમ જે ચેામાસીનેા છે તે, પાક્ષિકે અને પૂનમે જ સચવાય છે: અને તેથી તપાગચ્છવાળાઓને તેા પાક્ષિકના ક્ષયે પૂનમ-પડવે અને પૂનમના ક્ષયે ચૌદશ–પડવે છઠ્ઠ કરવાને અભિગ્રહ કરવાની જરૂર જ રહેતી નથી.
માત્ર ખરતરગવાળાએ જ (ક્ષયે પૂર્ણાં॰ પ્રધાષને અને તેના અને અવગણીને ) પંચમીના ક્ષયે પહેલાંની ચેાથે (પાંચમ કરવાને બદલે) તે ક્ષીણ પંચમીને તપ જ કરે છે અને પૂર્ણિમાના ક્ષયે વળી તે ક્ષીણુ પૂનમની પછીની વિદ એકમે તે ક્ષીણ પૂનમને તપ કરે છે, (જેને અનુલક્ષીને જ થએલ શ્રી હીરપ્રશ્નમાંના–વંચમીતિથિદ્ઘટિતા મતિ॰' એ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં તિથિને છેાડીને કેવલ તપના જ ઉત્તર આપવે પડેલ છે.) તેથી શાસ્ત્રકારે અહિં પેાતાની વાતના સમર્થનમાં રજુ કરેલું આ ‘ચયાપૂનિમાવતે॰' દૃષ્ટાંત, ખરતરની જ માન્યતાસૂચક છે; એમ નવેા વર્ષાં સારી રીતે સમજતા હેાવા છતાં અને ગ્રંથકારે જણાવેલ
| SR No. | 022156 |
| Book Title | Tattva Tarangini Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar |
| Publisher | Shasankantakoddharak Gyanmandir |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 318 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 35 MB |