Page Text
________________
પર્વતિથિબેધક પ્રશ્નોત્તરી
[ ૧૪૩ ઉત્તર:- હા, અનેક સ્થલે લખેલ છે. તે વર્ગના શ્રી કલ્યાણવિજયજીએ સં. ૧૯૨માં તૈયાર કરેલી–પર્વતિથિ ચર્ચા સંગ્રહ’ નામની બૂકના ૯મા પેજ ઉપર તે “ [go) ને પવતિથિના ક્ષયમાં પર્વ તરીકે પૂર્વ તિથિ પાળવી એમ અર્થ કરેલ છે. (પણ “પૂર્વતિથિમાં આરાધન કરવું' એ અર્થ તે તે નવા મતની પુષ્ટિ માટે લખેલી તે બૂકમાં પણ કરેલ નથી.) સં. ૧૯૩થી તે વર્ગ, જે મતમાં ઘેરાયેલ છે તે નવા તિથિ. મતના નિર્માતા શ્રી રામચંદ્રસૂરિજીએ પણ સં. ૧૯૯૦ના શ્રાવણ માસના જેન પ્રવચન વર્ષ ૬ઠ્ઠા ના ૧૨-૧૩ અને ૧૪મા સંયુક્ત અંકના પાના ૧૭૭ ઉપરના પહેલા કલમમાં–“ભા. શુ. અને ક્ષય છે અને ક્ષથે પૂર્વા પ્રૉષના આધારે પૂર્વ તિથિ કરવામાં શાસ્ત્રની આજ્ઞાને લેશ પણ વિરોધ આવતો નથી” એમ ગર્ભિતપણે જણાવેલ છે અને તે પછીના પ્રશ્નના ઉત્તરમાં તે પ્રઘાષને અર્થ સ્પષ્ટ કરેલ છે કે-“એક જ દિવસે ત્રણ તિથિને ભોગ આવતું હોય તે વચલી તિથિ, ક્ષયતિથિ કહેવાય છે. તે તિથિ જે આરાધ્ય પર્વકેટિની હોય તે પૂર્વની તિથિની જગ્યાએ તેને જ કાયમ કરાય છે કારણ કે–તે ક્ષયતિથિની સમાપ્તિ પણ તે જ દિવસે થાય છે. તવગ્રાહી આત્માઓને આ વસ્તુ સ્પષ્ટ સમજાય તેમ છે. તે પાના ૧૭૭ના બીજા કલમમાં શ્રી તત્ત્વતરંગિણીની પણ આ પ્રઘષવાળી વાતને આશ્રયીને તેઓ લખે છે કે-“શ્રી તનવતરંગિણીને આધાર તે સંવત્સરીની ચેથના ક્ષયે ત્રીજનો ક્ષય કરવાનો છે.”
સં. ૧૯૮૦ના જૈન ધર્મ પ્રકાશ ભાવનગરના વૈશાખ માસના અંકના ૫૧મા પાને પણ એ પ્રઘોષના અર્થ સહીત-બાર તિથિ પૈકી કઈ પણ તિથિને ક્ષય હોય તો તે તિથિને ક્ષય નહિ કરતા તેની પૂર્વેની તિથિને ક્ષય કરે. જેમકે-પૂનમ કે અમાસને ક્ષય હોય તે તેની પૂર્વેની ચૌદશ પણ પર્વતિથિ હોવાથી તેરસને ક્ષય કરે અને (બાર તિથિ પૈકીની કઈ પણ તિથિની) વૃદ્ધિ હોય તે પાળવા માટે બે પૈકી બીજી (બીજે દિવસે વધેલી) તિથિ ઠરાવવી અને પ્રથમની તિથિને ત્યાર અગાઉની બે તિથિ કરાવવામાં ઉપયોગ કરવો.” એ પ્રમાણે પ્રસિદ્ધ થએલ છે.
કહેવાય છે તે પ્રમાણે શ્રી કલ્યાણવિજયજી હસ્તક લખાવીને જે લખાણ પી. એલ. વૈદ્યના નામે પ્રસિદ્ધ થએલ છે, તે લખાણને પિતાનાં જૈન પ્રવચન વર્ષ ૧૪ તા.૩-૧૦-૪૩ના ખાસ અંક તરીકે પ્રસિદ્ધિ આપીને શ્રી રામચંદ્રસૂરિજીએ સ્વીકારેલા તે લખાણના પિજ ર૭ ઉપર આઠમા પદના અનુવાદમાં પણ તે “શે પૂવ” નો અર્થ– “ આઠમના ક્ષયે આઠમ ને સાતમમાં વિધિ ન થાય તે આઠમ ઉદયતિથિ ન હોવાથી શ્રાવકને આરાધના વિનાશને દોષ લાગે. માટે આઠમનું આરાધન શક્ય બને તેની ખાતર જ સાતમનું સાતમપણું ફેક કરીને (એટલે કે આઠમના ક્ષયે સાતમને ક્ષય કરીને) સાતમમાં આઠમપણું સ્થાપે છે. એવી રીતે લૌકિક ટિપ્પણુમાં આવતી ઉદયની સાતમ, આઠમના આરાધન વિષયમાં ઉદયની આઠમ બને છે ત્યારે જ આઠમના તપ
| SR No. | 022156 |
| Book Title | Tattva Tarangini Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar |
| Publisher | Shasankantakoddharak Gyanmandir |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 318 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 35 MB |