Page Text
________________
ગાથા ૪૭ મી
[ se
લેખકને-તેણે લખ્યું હોય તે પ્રમાણે આચરનાર તરીકે સમજવા નહિ. ઉકેશગચ્છીય આચાર્ય શ્રી સૂરિજીએ રચેલ શ્રી નવપદ પ્રકરણની ટીકા કરનાર તેમના શ્રી જિનચંદ્ર નામના શિષ્ય, તે ટીકામાં પાતે ચૂર્ણિ મુજબ આચરણ કરતા નહિ હેાવા છતાં પણ ચૂર્ણિકારે લખેલી જ સામાચારી લખી છે. એ પ્રમાણે શ્રી અભયદેવસૂરિજી મહારાજે રચેલી શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજ કૃત પંચાશિકાની ટીકામાં પણ જાણવું.
વળી શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી કૃત (તે) પંચાશિકાની ટીકા કરનાર શ્રી અભયદેવસૂરિજી મહારાજે આવશ્યકગૃહવૃત્તિને જ અનુસરવું રહે છેઃ કારણકે-શ્રી પંચાશિકાસૂત્ર અને આવ શ્યકગૃહવ્રુત્તિ, તે બંનેના કન્હેં શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજ હાવાથી તે બંને ગ્રંથનું એક કર્તૃત્વ છે. ટીકાનું ઉપાદેયપણું સૂત્રકારના અભિપ્રાયે જ કરી હાય તેા છે. એમ ન કરી હાય તે પૂર્વાપરના વિરોધના પ્રસંગ આવે અને એ પ્રમાણે ( કહેવામાં)· શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજ, ચૂર્ણિમાં જણાવેલ સામાચારીના પ્રવર્ત્તક ઠરશે' એમ શંકા ન કરવી. કારણકે · શ્રી હરિભદ્રસૂરિજીમના કાળે ચૂર્ણિમાં કહેલી સામાચારી (પાલનમાં) હતી અને અમુક કાલથી વિચ્છેદ ગઈ,' એમ પ્રકરણ–ટીકા વગેરેમાં કહેલું કયાંય પણ જોવામાં આવતું નથી. શ્રી દેવેન્દ્રસૂરિજી મહારાજ વગેરેની જેમ શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજની પણ માત્ર લખવા પૂરતી જ પ્રવૃત્તિ સંભવે છે.
શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજ જે વિધિ કરતા હતા તે વિધિ તા શ્રી સુધર્માસ્વામીથી અવિચ્છિન્ન પર પરાગત લિખિત સમાચારીથી જાણવા. (અર્થાત્ તેઓશ્રીએ લખ્યું તે પ્રમાણે તેઓ કરતા હતા એમ ન સમજવું; પણ પાટપર પરાગતવિધિ પ્રમાણે તેઓશ્રી કરતા હતા એમ સમજવું.) અને તે વિધિ આ પ્રમાણે ઇર્યાવહી પડિમીને-ખમાસમણું દઈ ને · ઇચ્છા॰ સંદિ॰ ભગવન્ ! સામાયિક મુહપત્તિ ડિલેહું ?’ એમ કહેતા મુહપત્તિ પડીલેહે. તે પછી ખમાસમણું દઈ ને-‘ ઇચ્છા-સઢિ-ભગવન્ ! સામાયિક સદિસાહુ ?' ઇચ્છ. પછી ખમાસમણું દઈ ને ઇચ્છાકારેણુ સદિસહ ભગવન્! સામાયિક ઠાહુ` ?' એમ કહીને એક નવકાર ગણવા પૂર્વક સામાયિક દંડક ઉચ્ચરે, તે આ પ્રમાણે:- કરેમિ ભંતે! સામાઈઅ સાવજ જોગ પચ્ચક્ખામિ જાવ નિયમ પજુવાસામિ॰ ઇત્યાદિ ' તે પછી ખમાસમણુ દઈ ને સામાન્યથી, ‘બેસણું સદિસાહું' કહે. તેમાં વિશેષથી વર્ષાઋતુમાં કાષ્ટાસને, ઋતુબદ્ધ (શેષ) કાલે પ્રા ુ ંછનક (ગરમટુકડા) સહિઁસાવ. પછી ખમાસમણું દઈ ને (ઇચ્છા૦ સંદિ લ. ) ‘ બેસણું ડાહ: ’ત્યાર પછી ખમાસમણું દઈ ને (ઇ. સ. ભ. ) · સજ્ઝાય સ`દિસાવ ઉં ? ’ પછી ખમાસમણું દઈ ને (ઇ. સ. ભ. ) · સઝાય કર` ? ’ એમ કહીને ત્રણ નવકાર ભણે. ત્યાર પછી જઘન્યથી પણ બે ઘડી સુધી સ્વાધ્યાય કરે ઇત્યાદિ.”
એમ ન કહેવું કે-‘સુધર્માસ્વામીથી અવિચ્છિન્નવિધિ, સૂણું વગેરેમાં કહેલ છે તે જ છે અને હમણા કહી ગયા તે વિધિ તા તમારા પ્રાચીન આચાર્યની કલ્પેલ છે: ’ કારણકે— “ એમાં હમણાં કહી ગયા તે વિધિનું કલ્પિતપણું માને સતે અને ચૂર્ણ વગેરેમાં કહેલ
| SR No. | 022156 |
| Book Title | Tattva Tarangini Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar |
| Publisher | Shasankantakoddharak Gyanmandir |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 318 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 35 MB |