Page Text
________________
- ગાથા ૩૪ મી
[ ૫૯ કહેવું કે આ અધ્યાહાટ્ય લેવાતે “gવકાર કલ્પિત૮ છે.
વળી “અપર્વતિથિઓને વિષે પૌષધ નિષેધ કરનારા તમારા અભિપ્રાયથી “એવકાર અધ્યાહાર નહિ લેવામાં પ્રતિનિવિણ' શબ્દનો અર્થ શું? એ વિચારીએ. “પ્રતિનિયત દિવસ’ શબ્દથી કેવલ “ચતુષ્પવી જ ગ્રહણ ન થઈ શકે. કારણ કે-કલ્યાણકતિથિએ રહી જાય છે, “કલ્યાણકતિથિઓ અને ચતુષ્પવી એ બંનેનું પણ ગ્રહણ ન થઈ શકે. કારણકેતેમ કરવામાં પર્યુષણની તિથિ રહી જાય છે. એમ કહીશ કે-પર્યુષણદિવસ” શબ્દને પણ તે પ્રતિનિયતદિવસ શબ્દથી ગ્રહણ કરે.” તે તેમ કરવામાં પણ તારે અભિપ્રાય સિદ્ધ થતું નહિ હોવાથી તારા આશયરૂપી તૃણના વિનાશને માટે બેધારી તલવાર જેવા બે વિકલ્પ ઉત્પન્ન થાય છે. અને તે આ પ્રમાણે પર્યુષણામાં અદૃમને તપ પૌષધ લઈને કરે કે-પૌષધ લીધા વિના જ કરે? તેમને પહેલો વિકલ્પ તમારા “અપ પૌષધ નહિ કરવાના આશયની વિરૂદ્ધ હોવાથી વિકલ્પમાં પ્રશ્ન છે કે–તમારે તે વિકલ્પ “સૂક્ત છે કે-સ્વકપોલકલ્પિત છે? જે સૂક્ત કહે છે તે તમારે પક્ષ નિર્દોષ નથી=દોષ યુક્ત છે. કારણકે-અપૌષધિક જ અદૃમ કરે, અથવા બે દિવસ અપોષધિક રહે અને ત્રીજા (સંવત્સરીના) દિવસે પૌષધ કરે' ઇત્યાદિ વચનનું સૂત્ર-વૃત્તિ કે ચૂર્ણિ વગેરેમાં કયાંઈ પણ દર્શન થતું નથી; બીજે સ્વમતિ કલ્પિત વિકલ્પ પણ “યુક્તિને સહન કરે તેવું છે કે-સહન ન કરે તે છે?” તેમાં પૂર્વપક્ષ છે તે આગમબાધિતપણુ વડે યુક્તિને સહન કરવાના અભાવવાળો હેવાથી યુક્ત નથી અને શ્રી વિપાકસૂત્ર વગેરેમાં શ્રી સુબાહુકુમાર વગેરેએ ત્રણ પૌષધ કરેલ હોવાનું પ્રસિદ્ધ હેવાથી તે પૂર્વ પક્ષનું આગમબાધિતપણું છે. તેમ જ તમે પણ પર્વતિથિ સિવાયની તિથિઓમાં પૌષધ સ્વીકારેલ છે એમ ન કહેવું કે-“આ (તમે પણ પર્વતિથિ સિવાયની તિથિએમાં પૌષધ સ્વીકારેલ છે એ) બીજે હેતુ આપેલ છે તેને સ્વીકાર કરેલ નથી. કારણ કે ક્ષીણ અષ્ટમીના પૌષધને અપર્વ રૂપી સપ્તમીને વિષે કરાતે ૯હેવાથી તે સ્વીકારને અપલાપ કરવાની શક્તિ નથી. “યુક્તિને - ૬૮. આ સંબંધમાં વિશેષ સ્પષ્ટીકરણ માટે જુઓ –સં. ૨૦૧૬માં પ્રસિદ્ધ થએલ ‘ગામોઢા કૃતિ8 પૃ. ૧૫૬ થી ૧૭૬. “વધYરામ” (૨૮) તથા “પૌષવિમર્શ' (૨૯) નામની પૂ. આગદ્ધારક આચાર્ય દેવેશશ્રીની કૃતિઓ.
૬૯. શાસ્ત્રકારની આ પંક્તિમાંથી નવા વર્ગે પ્રથમ અધી જ પંક્તિને અર્થ કર્યો અને તે અધ અર્થનો પણ અસ્તવ્યસ્ત જ અર્થ કરીને તે કરેલા અર્થને આધારે સં. ૧૯૯૩ની પોતાની “પર્વતિથિપ્રકાશ” બૂકના પેજ ૨૨ ઉપર-“હાલમાં જેઓ આ શાસ્ત્રકારના xxxxx અને સત્ય વસ્તુને વિરોધ કરવાનું પાપ પણ વહોરવું ન પડે.” એ મુજબનું જે ૧૩ પંક્તિ પ્રમાણુ લખાણ કરેલું છે તે લખાણ સમાજમાં બેવજુદ કરવાથી (તે બૂકમાંના સંખ્યાબંધ લખાણેને રદ કરીને તેમજ વિરૂપ આપીને) તે વર્ગે સં. ૨૦૦૬માં પુનઃ પ્રસિદ્ધ કરેલ–સપરિશિષ્ટ શ્રી તત્ત્વતરંગિણી ટીકાનુવાદ' બૂકના પેજ ૪૯-૫૦ ઉપર તે લખાણને પણ રદ કર્યું છે તે તો સારું જ કર્યું છે, પરંતુ તે રઢી લખાણનાં સ્થાને તે વગે અહિં વળી–“આ. સાગરાનંદસૂરિજી અન્ય પાંચમ, પૂનમ, અમાસ આદિ તિથિઓ માટે વધારે ચિંતા ,
| SR No. | 022156 |
| Book Title | Tattva Tarangini Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar |
| Publisher | Shasankantakoddharak Gyanmandir |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 318 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 35 MB |