________________
૩૪
ઉપદેશપદ-અનુવાદ વાચામાત્રથી પણ ખાવાનું નિમંત્રણ ન કર્યું ! “કૃપણનાં ચરિત્રો ધિક્કાર-પાત્ર છે.’ નક્કી આજે તે ભૂલી ગયો, તેથી નિમંત્રણ ન કર્યું, પણ આવતી કાલે જરૂર આપશે.” એમ વિચારી સાથે ચાલવા લાગ્યો. એવી રીતે બીજા દિવસે પણ તેણે લગાર પણ ન બોલાવ્યો. ત્રીજા દિવસે બંનેએ અટવી પૂર્ણ કરી(૫૦) અને વસતિવાળા ગામમાં આવી પહોંચ્યા, ત્યારે મૂલદેવે વિચાર્યું કે, “બીજું તો કંઈ નહીં, પણ મને આશાથી આટલો અહીં ખેંચી લાવ્યો, તેથી આ ઉપકારી છે. તેણે કહ્યું કે, “હે ભદ્ર ! હવે તમે તમારા માર્ગે જાવ, કોઈક વખત મેં રાજય પ્રાપ્ત કર્યું છે-એમ સાંભળે, તો મારી પાસે આવજે, તો હું તને ગામ આપીશ.
બરાબર દિવસના બે પ્રહર વિત્યા પછી મધ્યાહ્ન સમયે તે ગામમાં હાથમાં પડીયો લઈને અકલેશમનવાળા તેણે ભિક્ષા માટે પ્રવેશ કર્યો. બાફેલા અડદના બાકળાથી પત્રપુટ-પડીયો ભરાઈ ગયો, એટલે ઉત્સુકતા રહિત ધીમે ધીમે તળાવના કિનારે ગયો.
તે સમયે એક મહિનાના લાગેટ ઉપવાસ કરનાર દુર્બલ દેહવાળા એક મુનિને પારણા માટે ઉદ્યાનમાંથી ગામ તરફ જતા દેખ્યા. પ્રફુલ્લિત નેત્રવાળા તેણે મનથી વિચાર્યું કે, “મારા પુણ્ય હજુ બળવાન છે, ચિંતામણિરત્ન પણ મળી જાય છે, કદાચ કલ્પવૃક્ષ પણ મળી જાય, પરંતુ નિભંગીને ભોજન સમયે આવા તપસ્વી મુનિ ભગવંતનો યોગ થતો નથી. અહિ તે ક્ષણે દાતારની પાસે જે હોય, તે આપવું કિંમતી ગણાય. તો અત્યારે મારી પાસે અડદના બાકળા સિવાય બીજું કંઈ નથી. અતિરોમાંચિત દેહવાળો હર્ષના અશ્રુથી ભીંજાયેલ નેત્રયુગલવાળો મુનિને વિનંતિ કરવા લાગ્યો કે, “હે ભગવંત ! કરુણા કરી મારા આ બાકળાને આપ સ્વીકારો.” પૂજનીય નામવાળા મુનીએ પણ દ્રવ્યાદિક શુદ્ધિ જોઈને જરૂર પ્રમાણમાં પાત્રમાં ગ્રહણ કર્યા. (૬૦) મૂલદેવે પણ કહ્યું કે, “ખરેખર ભાગ્યશાળી પુરુષો જ સાધુના પારણામાં બાકળાનું દાન આપી શકે છે.” એટલામાં મુનિભક્ત દેવી બોલી કે – “હે મૂલદેવ ! તું વરદાન માગ.” તે સાંભળી મૂલદેવે દેવદત્તા ગણિકા અને હજાર હાથીવાળારાજયની માગણી કરી.” હવે બાકી રહેલા અડદના બાકળાથી પોતે ત્રણ દિવસનું પારણું કર્યું. જાણે અમૃતથી ભોજન કર્યું હોય તેવી તૃતિ પામ્યો.
હવે સંધ્યા-સમયે બેન્નાતટ નગરમાં આવ્યો. ત્યાં ધર્મશાળામાં સૂતેલા તેણે પ્રભાતસમયે “અતિશય ઉજ્જવલ પ્રભાવથી દિશાઓને પ્રકાશિત કરનાર પૂર્ણચંદ્ર-મંડલનું પોતે પાન કર્યું.” એમ સ્વપ્નમાં જોયું તેવું જ સ્વપ્ન બીજા એક મુસાફરે પણ દેખ્યું.
તે બંને સાથે જાગ્યા. નિર્ભાગી અન્ય મુસાફર બીજા મુસાફરોની આગળ મોટા શબ્દો બોલીને પૂછવા લાગ્યોકે, “મને આ પ્રમાણે સ્વપ્ન આવેલું છે, તેનું શું ફળ થશે.” તેના પ્રત્યુત્તરમાં એક મુસાફરે જણાવ્યું કે, “તને ઘી, ગોળવાળો પુડલો પ્રાપ્ત થશે.” બીજા દિવસે કોઈક મકાન ઉપર છાપરું નંખાતું હતું, ત્યારે તેના ઘરસ્વામીએ તેવો જ પૂડલો તેને આપ્યો. અતિ નિપુણ બુદ્ધિવાળા મૂલદેવે વિચાર્યું કે – “આટલા જ માત્ર ફળવાળું આ સ્વપ્ન ન હોય આ સર્વે અજ્ઞાની છે.”
હવે સૂર્યોદય થયો, એટલે પ્રભાત-કાર્યોની પટાવીને પુષ્પોથી પૂર્ણ અંજલિ ભરીને તે સ્વપ્નશાસ્ત્રકાર પાસે પહોંચ્યો. તે પંડિતના ચરણની પૂજા કરીને, તેને પ્રદક્ષિણા આપીને