Page Text
________________
૩૨
ઉપદેશપદ-અનુવાદ
વિષયસુખ ભોગવતા તેના દિવસો આનંદમાં પસાર થતા હતા. કોઈક વસંત મહોત્સવમાં ઉઘાન-ક્રીડા માટે નીકલેલ અચલે મૂલદેવની સાથે દેવદત્તાને દેખી. તે વખતે દેવદત્તા પાલખીમાં આરૂઢ થયેલી, અચલ તેના ઉપર અતિશય સ્નેહાધીન થયો અને વિચારવા લાગ્યોભાગ્યશાળીને જ આનો યોગ થાય' તો હવે કયા ઉપાયથી આ મારા મનોરથોને પૂર્ણકરનાર થાય ?’ એમ વિચારી અનેક જાતના દાનાદિક ઉપચારો શરૂ કર્યા ‘ગણિકાઓ ભેટ-સોગાદથી સ્વાધીન થનારી હોયછે.' તેથી અચલને સ્નેહ બતાવ્યો અને અતિમાન આપવા લાગી.હવેરાત્રિ શરુ થવાના સમયે શ્રેષ્ઠ ચિત્રામણોથી યુક્ત ભિત્તિવાળા, નિર્મલ મણિઓથી જડિત ભૂમિતલવાળા, ઉપર ચંદરવા બાંધેલા, દીપતા રત્નના દીવડાથી દૂર થયેલ અંધકારવાળા, સુંદર સજેલા શૃંગારવાળા વાસભવનમાં આવી પહોંચ્યો. એટલે દેવદત્તાએ અસન વગેરે આપી તેનો સત્કાર કર્યો. આ પ્રમાણે તેની સાથે અતિશય આનંદથી ભોગ-વિલાસમાં સમય પસાર કરતી હતી, પરંતુહંમેશા હૃદયનો સ્નેહ તો મૂલદેવને વિષે જ રાખતી હતી. પોતાની માતા અક્કાના ભયથી મૂલદેવને પોતાના ઘરમાં પ્રવેશ કરાવતી ન હતી, પરંતુ તે કારણે તેના મનમાં અજંપો તો રહેતો જ હતો અને તે અજંપો માતાના જાણવામાં આવ્યો. ત્યારે માતાએ કહ્યું કે, હે પુત્રિ ! તને જો તે રુચતો હોય, તો ભલે તેને પ્રવેશ કરાવ, નિરર્થક શા માટે ઝુરે છે ?' દેવદત્તાએ મૂલદેવને સમયે - અવસરે=સમયમળતા પોતાના વાસભવમાં પ્રવેશ કરાવ્યો. અક્કાએ મૂલદેવને આ પ્રમાણે કહ્યું કે - ‘સ્ત્રી અપાત્ર સાથે રમે છે, વરસાદ પર્વતમાં અધિક વરસે છે, લક્ષ્મી નીચનો આશ્રય કરે છે અને ઘણે ભાગે ચતુર માણસ નિર્ધન હોય છે.’ તે સાંભળી દેવદત્તાએ માતાને કહ્યું કે, ‘હું ધનની લોભી નથી, પરંતુ ગુણમાં લુબ્ધ છું, આ સર્વ ગુણો મૂલદેવમાં રહેલા છે' ત્યારે માતાએ કહ્યું કે ‘અચલ અનેક ગુણયુક્ત છે.' દેવદત્તાએકહ્યું કે, ‘તો તેમની પરીક્ષા કરો.' ત્યાર પછી તેણે અચલ પાસે દાસી મોકલાવી અને કહેવરાવ્યું કે, ‘તારી વલ્લભાને શેરડી ખાવાનો મનોરથ થયો છે.' આ માગણી થવાથી
તે પોતાને નશીબદારોમાં અગ્રેસર માનવા લાગ્યો અને શેરડીથી ભરેલાં અનેક ગાડાંઓ મોકલાવી આપ્યાં. એટલે માતાએ કહ્યું કે, ‘અચલની ઉદારતા તું જો, કે એક વચનમાં જેણે આટલો મોટો ખર્ચ કર્યો !' દેવદત્તા દીલગીરી પૂર્વક કહેવા લાગી કે, ‘શું હું હાથણી છું ? કે, છોલ્યા સમાર્યા વગર પાંદડા સાથે આખા સાઠાઓ મોકલાવી આપ્યા ! તો હવે મૂલદેવને કહેવરાવો, તે શું કરે છે, તે જોઈએ' જુગારખાનામાં મૂલદેવ હતો, એટલે દાસીને ત્યાં મોકલાવી કહેરાવ્યું કે - ‘દેવદત્તાને શેરડી ખાવાની ઇચ્છા થયેલી છે.' એટલે મૂલદેવ દશ કોડી લઈને બઝારમાં ગયો. બે કોડી ખરચીને શેરડીના સાંઠાના મૂળ અને પાંદડા વગરના વચલા રસવાળા ભાગ ખરીદ કર્યા. બે કોડીથી બે નવાં કોરાં કોડીયાં ખરીદ્યાં. બાકી વધેલી કૉડીથી તજ, તમાલપત્ર, એલચી, ચારોલી વગેરે મશાલો ખરીદ્યો. તીક્ષ્ણ છુરીથી સાંઠાની છોલ ઉતારી, સારી રીતે સમારી, ગંડેરી રૂપ ટુકડાઓ કર્યા, વળી અંદર શૂળ પરોવી જેથી હાથ ચીકાશવાળો થાય નહીં. તેના ઉપર તજ, તમાલપત્ર, એલચી,ચારોલી વગેરે સ્વાદિષ્ટ સુગંધી વસ્તુ ભભરાવી કોડીયામાં ગોઠવી દાસી સાથે મોકલાવી. માતાને બતાવીનેકહ્યું કે, ‘બંનેમાં વિજ્ઞાન અને વિવેક કેવા છે ? તે જો. મૂલદેવે વગર મહેનતે સુખેથી ખાઈ શકાય
—
| SR No. | 022151 |
| Book Title | Updeshpad Mahagranth |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay |
| Publisher | Ranjanvijay Jain Pustakalay |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 586 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |