________________
૩૨૮
ઉપદેશપદ-અનુવાદ ઓળખતો તેના ઘરમાં પહોંચ્યો. ત્યાર પછી તેને મુખ્યદ્વાર બંધ કર્યું અને જયાં અનેક ચિત્રામણો આલેખ્યા હતાં, ત્યાં સુધી દોરીને લઈ ગઈ. ગણિકાએ કહ્યું કે, “હે સૌભાગી ! આવી નાની વયમાં વ્રતો શા માટે અંગીકાર કર્યા? કૃપા કરો અને આ મંદિરમાં રહો અને મનોહર વિષયો ભોગવો. મારું તમારું અનુરૂપ યૌવન સફળ કરો, મારા સ્નેહનો ભંગ ન કરશો. આ જન્મનું આ સિવાય બીજું કોઈ ઉત્તમફલ નથી. અનર્ગલ રતિસુખ આપનાર. પ્રૌઢ પ્રેમ રાખનાર. દેવાંગના સમાન હું તમને પ્રાર્થના કરું છું, તો તે કેમ માન્ય કરતા નથી ? પ્રત્યક્ષ મળેલાદેખેલા પદાર્થનો ત્યાગ કરીને પછી ખેદ પામશો, આ કરતાં પરલોકમાં શું વધારે મેળવવાનું છે? વિલાસ કરતા-ઝુલતા હારવાળી સર્વ મનોવાંછિત પદાર્થ કરનારી એવી મને છોડી દેતાં તમને લજ્જા કેમ આવતી નથી ? વળી ચાહે તેવા દુષ્કરકારક વ્રતોનું સેવન કરવામાં આવે, પરંતુ તેનું છેવટનું ફલ તો આ જ પ્રાપ્ત થવાનું છે ને ? પરલોકની પ્રાર્થનાનું અનુસ્મરણ કરનાર અહિં આત્માને કયો સમજુ કદર્થના પમાડે ? આ વયમાં મારા ચિંતવેલા વિષયો ભોગવ્યા પછીની પાછલી વયમાં આપણે બંને દુર્ગતિ -નિવારણ કરનાર એવા ઉગ્રતા અને ચારિત્ર સેવનારા થઈશું.
આ પ્રમાણે પ્રાર્થના કરવા છતાં પણ જયારે મેરુપર્વત સમાન પોતાની પૈર્યતાથી સાધુ પ્રતિજ્ઞા છોડતા નથી, ત્યારે આલિંગન આદિ તથા કામશાસ્ત્રમાં નિરૂપણ કરેલા વિવિધ ઉપાયોથી ચલાયમાન કરવામાટે પ્રયત્નકરવા લાગી, તો પણ મુનિ જરાપણ ક્ષોભ ન પામ્યા એમ કરતાં દિવસ આથમવાનો સમય થયો, ત્યારે મુનિને ખમાવીને પોતાના આત્માની નિંદા કરીને સર્વેન્દ્રિયોનો સંવર કરેલો હોવાથી પડદા સમાન તેને દાસીઓ પાસે ઉપડાવીને સ્મશાનના સ્થાનકમાં ત્યાગ કર્યો, ત્યાં કાઉસગ્ગપ્રતિમાપણે ઉભા રહેલા તેને અભયા-બંતરીએ ઉપસર્ગ કરવાનો આરંભ કર્યો. સમતાથી સહન કરતા સાત દિવસો પસાર કર્યા ત્યારે આઠમા દિવસના સૂર્યોદય સમયે તેણે જેમાં લોક, અલોક સાક્ષાત્ પ્રગટ દેખાય. તેવું કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્તકર્યું સુંદર ચારિત્રથી પ્રભાવિત થયેલા ચારે નિકાયના દેવો ત્યાં આવી પહોંચ્યા. અતિ ઉજ્જવલ વિશાલપત્રયુક્ત સુવર્ણકમલ આકારનું આસન રચ્યું. તેના ઉપર આ વિરાજમાન થયા, દેવોએ તેમના કેવલજ્ઞાનનો મહોત્સવ કર્યો. ત્યાર પછી ભવસમુદ્રમાંથી પાર પમાડનાર ઉત્તમ નાવ સમાન ધર્મોપદેશ આપ્યો. તે આ પ્રમાણે –
(ધર્મોપદેશ) “કોઈપણ તેવા પુણ્યોદયના પ્રતાપે આ ઉત્તમ મનુષ્યપણું મેળવીને, તેમાં પણ વિશેષ પુણ્યયોગે વળી તીર્થંકર પરમાત્માના અનુત્તમ ધર્મની પ્રાપ્તિ કરી. તો હવે તમે નીહાર-હિમ અને ચંદ્ર સમાન ઉજ્જવલ-નિર્મલ મનથી જિનેશ્વરદેવની પૂજા કરો, ત્યાર પછી આદરપૂર્વક મહાસન્માન કરો. દરેકક્ષણે પાપનાં પન્ફખાણ કરો, તથા સતત મોટી ધાર પડે તેવા મેઘની ઉપમાવાળા કામ, ક્રોધરૂપી દાવાગ્નિ નાશ કરનાર-ઓલવનાર, સ્વર્ગ-મોક્ષ આપનાર એવો સ્વાધ્યાય કરો. જેઓએ મહાવ્રતો રૂપપૂર્ણનિયમો ગ્રહણ કર્યા હોય, તેમણે હંમેશાં તેમાં ઉદ્યમ કરવો જોઈએ. જિનકથિત વિધિ અનુસાર સુપાત્રદાન અને દીન-દુ:ખીઓ વિષે અનુકંપા કરવી.