________________
૨૩૪
ઉપદેશપદ-અનુવાદ એવાં લિંગો-ચિહ્નો હોય. આ પ્રમાણે પ્રધાન અને અપ્રધાન દ્રવ્યશબ્દના પ્રયોગમાં લિંગો જણાવ્યાં (૨૫૭)
આગળ અપ્રધાન અર્થવાળા દ્રવ્યશબ્દના પ્રયોગની ચિંતામાં એકલા અંગાર-મઈક માત્ર કહેલા છે. હવે બંને સાથે પ્રધાન-અપ્રધાન અર્થવાળા દ્રવ્યશબ્દની યોજના કરતાં અંગારમર્દક અને ગોવિંદ વાચક-એમ બંનેને આશ્રીને કહે છે.
- ૨૫૮-આ આજ્ઞા-વિચારપક્ષમાં દ્રવ્યશબ્દના પ્રથમ પક્ષમાં અપ્રધાન અર્થમાં અંગારમર્દકનું અને બીજા પ્રધાન અર્થલક્ષણમાં ગોવિંદવાચકનું એમ બે ઉદાહરણો જાણવાં.
(અભવ્ય અંગારમર્દકનું ચરિત્ર) અહિં અંગારમર્દકનું ઉદાહરણ એ પ્રમાણે જાણવું. મહાભાગ વિજયસેન નામના આચાર્ય માસકલ્પના વિહાર કરતા કરતા ગર્જનક નામના નગરમાં પધાર્યા. અહિં રહેતા થકા તેમના મુનિવરોએ કોઈક દિવસેગાયો છોડવાના સમયે આવું સ્વપ્ન જોયું. મદોન્મત્ત પાંચસો ભદ્રજાતિનાહાથીઓથી પરિવરેલો એક ડુક્કર આપણા સ્થનમા આવ્યો. ત્યાર પછી તે સાધુઓએ તે અદ્દભુત સ્વપ્ન સૂરિજીને જણાવ્યું, ત્યારે આચાર્ય ભગવાને તેમને કહ્યું કે, અમુક સાધુને તેનો અર્થ પૂછો. (દ000 ગ્રંથા...) *
આજે સુસાધુઓથી પરિવરેલ એક આચાર્ય તમારા પરોણા થશે, પરંતુ તે ભવ્ય નથી, તેનો નિશ્ચય છે. એટલામાં હજુ આ વાત ચાલી રહેલી છે, તેટલામાં અતિસૌમ્ય ગ્રહસમૂહયુક્ત શનૈશ્વર સરખા, મનોહર કલ્પવૃક્ષોના સમૂહથી વીંટાયેલ એરંડવૃક્ષ સરખા રુદ્રદેવ નામના આચાર્ય સાધુઓ સાથે ત્યાં આગળ આવી પહોંચ્યા.તે સ્થાનિક સાધુઓએ તરત જ ઉભા થઈ ઈત્યાદિક ઔપચારિક વિનય ક્રિયા કરી, તેમ જ આગમવિધિ પ્રમાણે આખા ગચ્છસહિત યથાયોગ્ય પરોણાગત સાચવી. ત્યાર પછી સંધ્યા સમયે સ્થાનિક સાધુઓએ ભુંડ આકારવાળાની પરીક્ષા કરવા માટે માત્રુ પરઠવવાની ભૂમિમાં અંગારા પાથર્યા. પોતાના આચાર્યના કહેવા પ્રમાણે સ્થાનિક છુપાઈ રહેલા તે સાધુઓએ પરોણા સાધુઓએ પગથી ચંપાતા અંગારાના ક્રશ ક્રશ થતા શબ્દો સાંભળવાથી પ્રાણિની શંકા થવાથી કે “આપણાથી આ જીવો ચંપાય છે એમ ધારી “મિચ્છા મિ દુક્કડ' શબ્દ બોલ્યા. ક્રશ ક્રશ એવા શબ્દો જે સ્થલે થયો, ત્યાં કંઈક નિશાની કરીકે, “દિવસે તપાસકરીશું કે શાથી આવો શબ્દ ઉત્પન્ન થયો ?” હવે રુદ્રદેવ આચાર્યે મૂત્રભૂમિમાં જવા પ્રયાણ કર્યું અને પગ નીચે અંગારા ચંપાવાથી જે ક્રશ ક્રશ કરતો શબ્દ સાંભળ્યો, એટલે જીવોની અશ્રદ્ધા કરતો મૂઢી એમ બોલ્યો કે “જિનેશ્વરોએ પ્રમાણથી તિરસ્કારાએલા એવા આને જીવ કહેલા છે !”
સ્થાનિક સાધુઓએ જે પ્રમાણે દેખ્યું, તે પ્રમાણે વિજયસેનસૂરિને જણાવ્યું. તેમણે પણ કહ્યું કે, “સ્વપ્નમાં જે ભુંડ દેખ્યો હતો, તે આ સૂરિ અને જે ભદ્ર જાતિના ઉત્તમ હાથીઓ દેખ્યા હતા,તે આ તેના શિષ્યો સમજવા. તમારે આમા શંકા ન કરવી’ સ્થાનિક સાધુઓએ તેના શિષ્યોને હેતુ-યુક્તિઓ વડે સમજાવ્યા કે, “આવી ચેષ્ટાથી આ અભવ્યને તમે ઓળખો.” ઘોર