Page Text
________________
૨૨૯ ૨૪૩-જે કારણથી ભાવ વગરની આજ્ઞા વગરની ક્રિયા નિરનુબંધ ફલવાની છે, માટે રાગ-દ્વેષ-મોહના મલ રહિત શુદ્ધ મનના પરિણામરૂપ ભાવ, પોતાના સામર્થ્યને છૂપાવ્યા વગર-સર્વ પ્રયત્નથી સ્વર્ગ મોક્ષલક્ષણ સાધ્ય વિષે બુદ્ધિશાળી પુરુષે જિનાજ્ઞાનુસારી ધર્માનુષ્ઠાનોમાં પ્રશસ્તભાવ લાવવા પ્રયત્ન કરવો. (૨૪૩).
હવે આજ્ઞાને આગળ કરતા દષ્ટાંત જણાવે છે -
૨૪૪ જે નજીકનો મોક્ષમાગી આસન્ન ભવ્યાત્મા આજ્ઞા પ્રત્યે બહુમાન કરનારો છે, તે તીર્થંકર ભગવંત ધર્માચાર્ય, શ્રુત-ચારિત્રરૂપ ધર્મને બહુમાન આપનારો જ હોય છે. આજ્ઞા પ્રત્યે બહુમાનવાળો હોય તે તીર્થંકરાદિના પ્રત્યે બહુમાન વગરનો ન હોય, તેવા બહુમાનવાળો આત્મા કલ્યાણરૂપ પુરુષાર્થને સાધનારો જ થાય છે. આ આજ્ઞા-બહુમાન વિષયમાં ભીમ નામના રાજપુત્રનું દષ્ટાંત કહેવું. (૨૪૪) એ દષ્ટાંત વિચારે છે -
(રાજપુત્ર ભીમ - કથા) ૨૪૫ થી ૨૫૦ –બીજી નગરીઓની સમૃદ્ધિના અભિમાનને દૂર કરનાર એવી તગરા નામની મહાનગરી હતી. પોતાના લાવણ્યથી કામદેવને જિતનાર એવો સુંદર રૂપને ધારણ કરનાર રતિસાગર નામનો ત્યાં રાજા હતો.તેને ભીમ નામનો એકપુત્ર થયો હતો. બાલ્યકાળ પૂર્ણ થયા પછી પિતા તેને ધર્માચાર્યપાસે લઈગયા. ધર્મ શ્રવણકરી બોધિ પ્રાપ્ત કર્યું. ભીમે વિચાર્યું કે, “મારા પિતાજી મારા અત્યંત હિતકારી છે કે, “જેમણે મને સમગ્ર ત્રણે લોકમાં સારભૂત એવા જૈનધર્મમાં જોડ્યો.” ત્યાર પછી વિચાર્યું કે, “પ્રાણદાન કરે તો પણ તેમના ઉપકારનો બદલો વાળી શકું તેમ નથી, તો હવે મારે કાયમ માટે તેમનું અપ્રિય ન કરવું એવો અભિગ્રહ કર્યો. ત્યાર પછી સમ્યગદર્શન સહિત અણુવ્રતો, ગુણવ્રતો અને શિક્ષાવ્રતો રૂપ શ્રાવકજનયોગ્ય નિર્મલ દેશવિરતિ ધર્મ અંગીકાર કર્યો. આ પ્રમાણે સ્વર્ગ અને મોક્ષના સુખના કારણભૂત, સુખેથી આચરી શકાય તેવા શ્રાવકધર્મનું સેવન કરતો હતો.
એ પ્રમાણે નિરંતર દરરોજ અપૂર્વ પરિણામની પરંપરાની શ્રેણીએ ચડતા તેના દિવસોપસાર થતા હતા.
આ બાજુ ત્યાં સાગરદત્ત નામના વણિકની શૃંગારરૂપ ક્ષીરસમુદ્રની લહેરો સરખી, સૌભાગ્ય, લાવણ્યગુણથી દેવાંગનાઓના રૂપને હરાવનાર એવી ચંદ્રલેખા નામની પુત્રી હવેલીના તલભાગમાં સુવર્ણના દડાથી ક્રીડારસને અનુભવતી હતી, ત્યારે ગવાક્ષસ્થળમાં ઉભેલાં રતિસાગરરાજાના નેત્રમાર્ગમાં આવી અર્થાત્ દેખી. રાજહંસ સરખી લીલાપૂર્વક ગમન કરતી અને બીજા ગુણથી આકર્ષાયેલા મનવાળોરાજા તેના વિષે રાગવાળો થયો અને ભયંકર મદનાવસ્થા પામ્યો. તે પ્રકારની અવસ્થા દેખીને મંત્રીએ પૂછયું કે, - “હે દેવ ! આમ અણધાર્યું વગર કારણે આપણું શરીરકેમ અસ્વસ્થ થયું ?” રાજાએ પણ આની પાસે વાત છૂપાવવી યોગ્ય નથી-એમ ધારીને પોતાનું સ્વરૂપ જણાવ્યું ત્યારપછી મંત્રી સાગરદત્તને ઘરે જઈને ચંદ્રલેખા માટે વરવાની માગણી કરી,સાગરદને કહ્યું કે, “હું રાજાને મારી પુત્રી નહિ આપીશ.
| SR No. | 022151 |
| Book Title | Updeshpad Mahagranth |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay |
| Publisher | Ranjanvijay Jain Pustakalay |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 586 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |