________________
૫૧
શા
»
પ૮
ઉપદેશપદ-અનુવાદ
સત્ય પ્રકાશ વર્ષ ૧૪, અં. ૧માં છપાઈ છે. હાથીના વજનવાળી કથા તેમજ શ્રેણિક અને ચંડાળને લગતી કથા મારી “આહંતજીવનજ્યોતિ”ની અનુક્રમે બીજી અને ત્રીજી કિરણાવલીમાં સચિત્ર સ્વરૂપે અપાઈ છે. આ સંબંધમાં ગોવિન્દ-નિજજાત્તિ અને એના પ્રણેતા “ગોવિન્દ વાચક” નામનો મારો લેખ “જૈન”
ના તા. ૧૨-૨-૭૨ના અંકમાં પ્રસિદ્ધ થયો છે. પર આનું નામ જણાવેલું નથી. ૪ આમાં તીર્થકર - નામકર્મ બાંધનારી આઠ વ્યક્તિયોનાં નામો અપાયાં છે. એમાં પોટ્ટિલનો ઉલ્લેખ
છે, તો તેઓ કોણ ? એ જાણવું બાકી રહે છે. ૫૫ આ મહાવીરસ્વામીએ કહ્યું છે, જુઓ પૃ. ૧૮૩ ૫૬ આ પુંડરીક – કંડરીક અધ્યયન નાયાધમ્મકહા (સુય. ૧)નું ૧૯મું અધ્યયન છે. પ૭ આ આયારનો એક અંશ છે. (મહાપરિજ્ઞા).
આ નિર્યુક્તિનું નામ દર્શાવાયું નથી. ૫૯ આ ૪૧૯ પૃષ્ઠમાં “નિતુ નીતિનિપુણા' થી શરૂ થતા પદ્યનો અનુવાદ છે. ૬૦ અન્વય અને વ્યતિરેકનું એકેક ઉદાહરણ પૃ. ૫૩-૫૪માં અપાયું છે. ૬૧ આ બાબત ઉદાહરણમાં સૌથી પ્રથમ નોંધાયેલ છે. ૬૨. આ પૃષ્ઠમાં “અષ્ટાપદ' પર્વત ઉપરના જિનભવનનું વર્ણન છે. વિશેષ માટે જુઓ આ. દ. દી.
(પૃ. ૨૨૬-૨૨૭) ૬૧. આ સંબંધમાં જુઓ મારો લેખ નામે મહાપાણ (મહાપાન કિ. વા મહાપ્રાણ?) આ લેખ “જૈનધર્મ
પ્રકાશ” (પૃ. ૭૭, અં. ૯)માં પ્રસિદ્ધ કરાયો છે. ૬૨ રથમશુલ અને શિલાકંટક આ બંને યુદ્ધને અંગે કેટલીક માહિતી મેં “ગુજરાત મિત્ર તથા ગુજરાત
દર્પણ'ના તા. ૨૦-૯-૬૧ના વધારામાં પ્રકાશિત મારા લેખ નામે “પ્રાચીન યુદ્ધ સામગ્રી -
મહાશિલાકંટક અને રથમુશલ”માં આપી છે. ૬૩ ના સા ? સા સા ] ૬૪ આને અંગેનો ગ્રન્થ શબરે રચ્યો છે, શું એ મળે છે ? ૬૫ આને અંગે “રત્નકલંબ તે શું ?' નામના મારા લેખમાં કેટલીક વિગતો મેં આપી છે. આ લેખ
“જૈ સ. પ્ર.' (વર્ષ ૧૪, અં. ૧૦)માં છપાયો છે. ૬૬. દા. ત. તત્ત્વાર્થધિગમ શાસ્ત્રીની ભાગ્યાનુસારિણી સિદ્ધસેનીય ટીકાનો અનુવાદ.
ઉપસંહાર-અન્તમાં મહામૂલ્યશાળી હારિભદ્રિય ઉ. ૫. ના, આત્મોન્નતિના અરથીઓને ઉપકારક, કથારસિકોને આનન્દદાયક, પ્રાકૃત સિહત્યના અનુરાગીઓને આહલાદક, વિવિધ સાંસ્કૃતિક ને સંશોધનાર્થક સામગ્રીથી સમૃદ્ધ તેમ જ પંદરેક હજાર બ્લોકપ્રમાણક એવી સુખસંબોધનની રૂપ વિવરણના આ ગુજે અનુવાદ દ્વારા પ. પૂ. આગમોદ્ધારક શ્રી આનન્દસાગરસૂરિવર્યના એક સતત કાર્યરત વિયરત્ન શ્રીહેમસાગરસૂરિજીએ જૈન પ્રૌઢ ગ્રન્થોના ગૂર્જર અનુવાદોમાં વૃદ્ધિ કરી છે - એમ સૂચવતો, એ અનુવાદ મારા સ્વાધ્યાયમાં સહાયક બન્યાનો સાભાર નિર્દેશ કરતો, અનુવાદક શ્રી તરફથી આપણને આદરણીય ૬૬ અનુવાદો અવાર-નવાર મળતા રહે, તે માટે એમને વિનમ્રભાવે વિનવતો, તેમ જ મને તો બહુશ્રુત અને વિશેષતઃ સંયમી જીવન જીવનારા સુ. સં. ના વિવરમકાર મુનિચંદ્રસૂરિના પરિચય પૂરતું જ કાર્ય સોંપાયું હતું, તેને મેં યથાસાધન કર્યું છે - એનો ઉલ્લેખ કરતો હું આ લઘુ ઉપક્રમણિકા પૂર્ણ કરું છું.
હીરાલાલ ૨. કાપડિયા
બ્લોક નં. ૧૫, મધુહંસ, . એની બસેન્ટરોડ, વરલી મુંબઈ-૨૫. D. D, તા. ૭-૬-૭૨