________________
૧૩૩ કાઉસ્સગમાં રહેલો આ ત્રણે શબ્દો વારંવાર વિચારતો હતો.
હવે સધિર (લોહી)ની ગંધથી ખેંચાઈને આવેલી વજ સરખા તીક્ષ્ણ પ્રચંડ મુખવાળી ધીમેલ, ઉધઈ અને કીડીઓ આવીને તેના આખા શરીરે ફરી વળી અને તેના થર બાઝી ગયા અને ચટકા ભરવા લાગી.
વિશેષમાં પગથી માંડી છેક મસ્તક સુધી સમગ્ર દેહને તીક્ષણ મુખવાળી કીડી વગેરે ભક્ષણ કરીને ચાલણી સમાન કાણાં-કાણાવાળું કર્યું, તો પણ પોતાના શુભધ્યાનથી તે ચિલાતીપુત્ર ચલાયમાન ન થયા, પરંતુ મેરુપર્વત માફક અડોલ રહ્યા. તે મુનિવરના શરીરનું તીક્ષ્ણ તુંડવાળી કીડીઓએભક્ષણ કર્યું, ત્યારે તેના દેહનાં છિદ્રો સમસ્ત પાપને બહાર કાઢવાનાં લાંબા દ્વારો ન હોય તેમ શોભતાં હતાં અઢી દિવસ સુધી આ પૈર્યવાન બુદ્ધિમાન સુચારિત્ર ધનવાળા મહાત્માએ અંતિમ સુંદર આરાધના કરી અને તે સહસ્ત્રાર નામના દશમા દેવલોકને પામ્યો (૪૫).
ગાથા અક્ષરાર્થમાં ધનદત્ત નામના દ્વારનો વિચાર કહે છે તેમાં ધનદત્ત શેઠની સુંસુમા નામની કન્યા,તેના ઉપર ચિલાતીપુત્રને અનુરાગ થયો, એટલે તેણે ધાડ પાડીને તેનું હરણ કર્યું. કન્યાને તેની પલ્લીમાં લઈ જવા માંડ્યા, એટલે પુત્ર સહિત શેઠ પાછળ ગયા. લઈ જવા સમર્થ ન થયા,એટલે કન્યાને મારી નાખી. ભૂખનું સંકટ પાર પામવા માટે સુસુમાના શરીરનું માંસ ભક્ષણ કરી જીવિત ટકાવી. ત્યાર પછી ચારિત્ર ગ્રહણ કર્યું. (૧૩૪)
(શ્રાવક પત્નીએ પતિ નાં વ્રતનું કેવી રીતે રક્ષણ કર્યું ?)
૧૩૫- કોઈક નગરમાં કોઈક વ્રતધારી કેદખાના સરખા ગૃહવાસમાં પાપથી ડરનારા, પરસ્ત્રી સાથે રમણ ન કરવાની પ્રતિજ્ઞાવાળા શ્રાવકને ઉદાર ભૂષણોથી અલંકૃત શ્રેષ્ઠ વસ્ત્ર પહેરેલ એવી પત્નીની સખીને દેખી તેનો કામાવેગ વિષવેગની જેમ વધવા લાગ્યો.તેની ચિકિત્સા ન થવાના કારણે લાંઘણ કરનારની માફક તેનું શરીર ક્ષીણ થવા લાગ્યું અને દેડકાંતિ ઉડી ગઈ. તેની ભાર્યાએ પૂછયું કે, “વગર કારણે આમ તમે એકદમ કેમ દુબળા દેખાવ છો ?” ખૂબ આગ્રહ કર્યો, ત્યારે કહ્યું. પત્નીએ પ્રત્યુત્તર આપ્યો કે, “આમાં શી મોટી વાત છે ? આ એક સામાન્ય કાર્ય છે. આ કારણે ખેદ કરવાની જરૂર નથી. હું તેવું કરીશ કે, “જેથી તમારા મનોરથની સિદ્ધિ થાય.” સંધ્યા-સમયે પોતાની સખીનાં આભૂષણો અને વસ્ત્રો પહેરીલાવીને શય્યાગૃહમાં અંતઃપુરમાં રહેલી હતી. ત્યાં પેલાએ પ્રવેશ કર્યો અને મનોવાંછિતપૂર્ણ કર્યા. ત્યાર પછી તે પોતાના વ્રતખંડન માટે ભારી પશ્ચાત્તાપ કરતાં કહેવાલાગ્યો કે, “શીલ ખંડિત કરનાર ને ધિક્કાર થાઓ.” ત્યારે પોતાની પત્નીએ રતિકાળ સમયે કરેલી ચેષ્ઠા યાદ કરાવવાપૂર્વક કહ્યું કે, “એહું પોતે જ હતી,તે ન હતી.” તોપણ મનમાં ગાઢ દુભાવા લાગ્યો. અતિકલુષ પરિણામ કરવાથી પણ મેં મારું વ્રત તો ભાગ્યે આચારમાં તલ્લીન બહુશ્રુત એવા સુગુરુના ચરણકમળમાં આલોચના કરી પ્રતિકમણ કર્યું. ગુરુએ તેને કહ્યું કે, “હવેથી દૂરથી તેનું દર્શન વર્જવું.” આ તારી ભાર્યાએ કામશત્રુના હથિયારોના ઘા થયા હતા, તે જાણે રૂઝાવી નાખ્યા ન હોય, તો પણ કુત્સિત પ્રયોગથી ઉઘાડા થાય છે, પછી તે