________________
૧૨૫
વૃત્તાન્ત સાંભળીને વૈરાગ્ય પામેલો તે વિચારવા લાગ્યો કે, “આ સ્ત્રી ખાતર અનેક સેંકડો કલેશો સહન કર્યા, માટે ઝેર કરતાં અધિક ખરાબ એવા વિષયોથી હવે મને સર્યું.” એમ વિચારીને પાપવાળાં કાર્યોનો ત્યાગ કરવા તૈયાર થયેલા તેણે દીક્ષા અંગીકાર કરી.
વજા બ્રાહ્મણ સાથે તે જ નગરમાં ગઈ કે, જ્યાં પુત્ર રાજા થયો હતો, વિહાર કરતાં કરતાં પિતા સાધુ પણ તે જ ગામમાં ગયા, વજાએ સાધુને ઓળખ્યા અને તેની લઘુતા કરવા માટે ભિક્ષાની અંદર સુવર્ણ છૂપાવીને આપ્યું. અને પછી મોટો કોલાહલ મચાવ્યો કે, “આણે મારા ઘરમાં ચોરી કરી છે.” રાજપુરૂષોએ પકડ્યા અને તેને રાજા પાસે લઈગયા. (૨૫) ધાવમાતાએ બરાબર ઓળખ્યા અને રાજાને નિવેદન કર્યું કે, “આ તો તમારા પિતાજી છે.” તે બ્રાહ્મણબટુક અને વજાને દેશપાર કર્યા અને પિતાજીને ભોગો માટે પ્રાર્થના કરી. નિમંત્રણ કરવા છતાં તેમણે ભોગો ન ઇચ્છયા. રાજાને શ્રાવક બનાવ્યો. શાસનની પ્રભાવના થઈ અને અન્ય તીર્થની અપભ્રાજના થઈ. ત્યાં ચોમાસું કર્યું અને પૂર્ણ થયા પછી વિહાર કરવાલાગ્યા, ત્યારે રાજા તેની પાછળ જાય છે, ત્યારે અતિ ઈર્ષ્યા કરનારા બ્રાહ્મણોએ એક ગર્ભવાળી દાસીને લોભાવીને કહ્યું કે, “પરિવારિકાનો વેષ ધારણ કરીને રાજમાર્ગમાં જતા સાધુઓ હાથ પકડી તારે કહેવું કે, “હવે મારી ગતિ કેવી થશે? માટે કંઈક મને આપો.” એમ કર્યું. એટલે મુનિ સમજી ગયા. પરંતુ પ્રવચનની મલિનતા હવે કેવી રીતે દૂર કરવી ? હવે સત્ય વચન બોલનાર, દેવો ખેચરો અને મનુષ્યોના પ્રભાવને ઝાંખા કરનાર એવા તે મુનિએ ત્યાં કહ્યું કે, “જો આ ગર્ભ મારો જ હોય તો યોનિ દ્વારા તેનો જન્મ થાઓ અને મારો ન હોય અને બીજાથી ગર્ભ રહ્યો હોય તો તેનું પેટ ફાડીને ગર્ભ બહાર નીકળે,” એમ કહેતાં જ તે દાસીનું પેટ ફાડીને ગર્ભ બહાર પડ્યો. “મત્તના અને માતાના જે સભાવ હોય, તે આપોઆપ પ્રગટ થાય છે.” બ્રાહ્મણજાતિવાળા દ્રષિલાઓએ આ કાર્ય કરાવ્યું છે' - એમ જલ્દી જણાવ્યું. તે સમયે શરદઋતુના ચંદ્રનાં કિરણો સરખો ઉજ્જવલ જૈનશાસનનો મોટો પ્રભાવ ફેલાયો. તે શાસન ખરેખરધન્ય અને મહાપ્રભાવક છે કે, “જ્યાં આવા સાધુઓ હોય છે. જેમણે આ રીતેતીર્થને પ્રભાવિત કર્યું, તેમની આ પરિણામિકી બુદ્ધિ સમજવી. અથવા પોતાના ઘરના ચરિત્રનો વિચાર કરીને જે બુદ્ધિથી પોતેદીક્ષિત થયો. (૩૫)
ગાથાનોઅક્ષરાર્થ - શેઠ નામના દ્વારનો વિચાર, વેપાર માટે શેઠનું દેશાન્તર - ગમન થયું. પાછળ બ્રાહ્મણપુત્ર સાથે સંગ કરવાથી તેની વજાભાર્યા બગડી. ઘરે આવેલા સાધુએ કૂકડાના મસ્તકનું ભક્ષણ કરનારરાજા થસે' તેમ કથન કર્યું. કહેલો વૃત્તાન્તથી પુત્રને ધાવમાતા બીજા નગરમાં ઉપાડી ગઈ અને ત્યાં તે પુત્રરાજા થયો. શેઠ સાધુ થયા અને તે જ નગરે ગયા. બ્રાહ્મણોની પ્રેરાયેલી દાસીથી જૈનશાસનની અપકીર્તિ દૂર કરવા સાધુએ કહ્યું કે, “મેં ગર્ભ ઉત્પન્ન કર્યો હોય, તો યોનિથી અને બીજાથી થયોહોયતો યોનિથી ન નીકળે, પણ પેટ ફાડીને બાળક નીકળે ' (૧૨૯).
( ફુલ્લકકુમાર - કથા) ૧૩૦ - સાકેત નગરમાં પુંડરીક નામના રાજાને કંડરીક નાનો ભાઈ હતો, જસભદ્રા