Page Text
________________
૧૦૯ પડતાંની સાથે જ શકટાલના મસ્તકને છેદી નાખ્યું. હાહાકાર ઉઠ્યો, “અકાર્ય થયું એમ બોલતો રાજા ઉભો થયો, એટલે શ્રીયકે કહ્યું કે - “હે દેવ ! આપ વ્યાકુળ ન થાઓ. આપના તરફ જે પ્રતિકૂળ હોય, તેવા પિતાનું પણ મને પ્રયોજન નથી.” રાજાએ કહ્યું કે, “તો હવે મંત્રિપદવીનો સ્વીકાર કર.” ત્યારે તેણે કહ્યું કે, “સ્થૂલભદ્ર નામના મારા મોટા ભાઈ છે, તે બાર વરસથી કોશાને ઘરે રહે છે.” રાજાએ તેને બોલાવીને કહ્યું કે, “મંત્રીની પદવીનો સ્વીકાર કરો.” તેણે કહ્યું કે, “વિચાર કરું” એટલે નજીકમાં અશોકવનમાં મોકલ્યા. ત્યાં વિચાર કરવા લાગ્યા કે, “પારકાં કાર્ય કરવા રોકાયેલાને શું ભોગો, શું સુખ કે મજા હોય ? વળી ભોગોથી અવશ્ય નરકે જવું પડે છે, તો નરકાંત ભોગોથી સર્યું.' એમ ચિંતવતાં વૈરાગ્ય પામ્યા ભવથી મન વિરક્ત થયું. પંચમુષ્ટિથી લોચકરી પોતાની મેળે જ મુનિવેષ ગ્રહણ કરીને રાજા પાસે જઈને કહ્યું કે, “હે રાજન્ ! મેં આ ચિંતવ્યું. રાજાએ તેને અભિનંદન આપ્યાં, એટલે તે મહાત્મા મહેલમાંથી નીકળી “ગણિકાને ત્યાં જશે' એમ શંકાવાળારાજાએ તેને જતા દેખીને તપાસ કરાવી, તો જેમ કોઈ મડદાના કલેવરની દુર્ગધવાળા માર્ગે જાય, તે સ્થિતિએ વેશ્યાના ઘર પાસેથી તેની સામું જોયા વગર ચાલ્યાગયા. એટલે રાજાએ જાણ્યું કે, “નક્કી તે કામભોગોથી વૈરાગ્યપામેલા છે.' એટલે શ્રીયકને મંત્રીપદે સ્થાપન કર્યો. આ તરફ સ્થૂલભદ્ર તો સંભૂત વિજય ગુરુના ચરણ-કમલમાં પ્રવ્રજયા અંગીકાર કરીને વિવિધ પ્રકારના અન્યૂઝ તપ અને ચારિત્રની આરાધના કરવા લાગ્યા. હવે કોઈક વખતે વિહાર કરતા કરતા સુંદર ધર્મમાં તલ્લીન મનવાળા સ્થૂલભદ્ર મુનિ ગુરુ સાથે પાટલિપુત્ર નગરે આવ્યા. ચોમાસાના કાળમાં ભવનાભયથી તીવ્ર ઉદ્વેગ પામેલા એવા તેમની સાથેના ત્રણ મુનિઓએ અનુક્રમે દુષ્કર અભિગ્રહો આ પ્રમાણે ગ્રહણ કર્યા. એક સિંહગુફામાં, બીજા ભયંકર ઝેરવાળા સર્પના રાફડા પાસે, અને ત્રીજા કૂવાના ઉપર રહેલાકાષ્ઠ ઉપરથી ચાર માસના ઉપવાસ કરનાર હતા.સ્થૂલભદ્ર મુનિએ ગુરુને વિનંતિ કરી કે – “હે ભગવંત ! હું તપ કર્યા વગર કોશાના ઘરે ચોમાસામાં રહીશ. જેનું સત્ત્વ જાણેલું છે, એવાગુરુએ તેને ત્યાં રહેવાની અનુમતિ આપી. ત્યાર પછી સ્થૂલભદ્રકોશાના ઘરદ્વાર પાસે આવ્યા. ખુશ થયેલી કોશાએ ઉભા થઈ વિચાર્યું કે, આ ચારિત્રના પરિષહોથી ભગ્નપરિણામી થયા જણાય છે.” કોશાએ હાથ જોડી વિનંતિકારી કે - “આજ્ઞા કરી કે, અત્યારે મારે શું કરવું? (૫૦) “પૂર્વે આ ઉદ્યાનના મધ્યભાગમાં જે મકાનમાં ભોગો ભોગવતા હતા, તેમાં ચાર માસ માટે નિવાસ આપ.” તેણે વસતિ આપી. દરેકપ્રકારના રસવાળા ભોજન આરોગ્યાં. હવે કોશા સ્નાન કરવાથી અને ગુણો ધારણ કરવાથી પવિત્ર દેહવાળી વસ્ત્રાલંકારથી વિભૂષિત બની રાત્રે હાથમાં દીવો લઈને પોતાને કૃતાર્થ માનતી, મોહક મધુર શબ્દો બોલતી કોઈ પ્રકારે તેની સાથે ક્રીડા કરવા સમર્થ ન બની. ઉલટું તેમના ઉપદેશથી મોહને પ્રશાંત કરી શ્રાવિકા બની.રાજાના અભિયોગની માત્ર છૂટ રાખી તે સિવાય કોઈ પુરુષની સાથે મારે ક્રીડા ન કરવી-એવા પ્રકારની વિકારરહિત બની મૈથુન-સેવનની વિરતિ અંગીકારકરી.સિંહ અને સર્પને ઉપશાંત કરીચાર માસના ઉપવાસકરનારા, તથાકૂવાના કાષ્ટ ઉપર ચાર માસના ઉપવાસકરી રહેનાર એમ ત્રણે મુનિવરો ગુરુ પાસે પાછા આવી ગયા. એટલે ગુરુમહારાજે લગાર ઉભા થઈ એમ કહ્યું કે,
| SR No. | 022151 |
| Book Title | Updeshpad Mahagranth |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay |
| Publisher | Ranjanvijay Jain Pustakalay |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 586 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |