________________
ઉપદેશમાળા * अमुणियपरमत्थाणं, बंधुजणसिनेहवइयरो होइ ।
अवगयसंसारसहाव-निच्छयाणं समं हिययं ।।१४३।। * माया पिया य भाया, भज्जा पुत्ता सुही य नियगा य । इह चेव बहुविहाई, करंति भयवेमणस्साई ।।१४४।। माया नियगमइविगप्पियंमि, अत्थे अपूरमाणंमि ।
पुत्तस्स कुणइ वसणं, चुलणी जह बंभदत्तस्स ।।१४५।। * सव्गोवंगविगत्तणाओ, जगडणविहेडणाओ अ |
कासी अ रज्जतिसिओ, पुत्ताण पिया कणयकेऊ ।।१४६।। ભવોનું કારણ હોવાથી) અતિગહન છે, માટે જ ધર્મના અતિ પિપાસુઓએ એને છોડી દીધા છે. (સ્નેહસાધુધર્મથી વિરુદ્ધ છે.)
(૧૪૩) જેઓએ વસ્તુ-સ્વરૂપને જાયું નથી તેઓને સ્વજનના સ્નેહના બંધન હોય છે. (કિંતુ) સંસારના સ્વભાવને સમજનારને ક્ષણભંગુરરૂપે નિર્ણયવાળાને દય સ્નેહ-દ્વેષરહિત હોય છે. (સ્વજનો અનર્થકારી હોવાથી એમના પર સ્નેહનકામો છે. દા.ત.).
(૧૪૪) માતા-પિતા-ભાઈ-ભાર્યા-પુત્ર- મિત્રો અને બીજા સગાં-સ્નેહીઓ અહીંજ બહુવિધ ત્રાસ અને વિરોધ અંટસ કરે છે. (દા.ત.)
(૧૪૫) (માતા:) માતા સ્વમતિથી ધારેલા પ્રયોજન સિદ્ધ ન થતાં પુત્રને આપત્તિમાં મૂકે છે, જેમ માતા ચલણીએ પુત્ર બ્રહ્મદત્તને મૂક્યો.
(૧૪૬) (પિતા:) પિતા કનકકેતુને કાયમી રાજ્યની મમતા લાગવાથી એ પુત્રોને (રાજ્ય માટે અયોગ્ય ઠરાવવા) સર્વ અંગોપાંગમાં છેદન અને કદર્થના-પીડાઓ કરતો.