________________
ઉપદેશમાળા * परपरिवायमईओ, दूसई वयणेहिं जेहिं परं ।
ते ते पावइ दोसे, परपरिवाई इय अपिच्छो ।।७३।। * थद्धा च्छिद्दप्पेही, अवण्णवाई सयंमई चवला ।
वंका कोहणसीला, सीसा उव्वेअगा गुरुणो ।।७४।। *जस्स गुरुम्मि न भत्ती, न य बहुमाणो न गउरवं न भयं ।
न वि लज्जा न वि नेहो, गुरुकुलवासेण किं तस्स ? ||७५।। * रूसई चोईजंतो, वहई य हियएण अणुसयं भणिओ। न य कम्हि करणिज्जे, गुरूस्स आलो न सो सीसो ||७६।।
બીજાની નિંદા કરવાની વૃત્તિવાળો, જે જે દોષવચનોથી બીજાની હલકાઈ કરે છે, તે તે દોષ તેનામાં પ્રગટે છે. એટલા માટે પરનિદકનું મુખ પણ જોવા લાયક નથી. (૭૩).
ગુરુની સામે પણ ગર્વથી અક્કડ, ગુરુનાં પણ છિદ્ર જોવા ટેવાયેલા, ગુરુની પણ નિંદા કરનારા, આપમતિએ વર્તનારા અસ્થિર ચિત્તવાળા (દા.ત. અપર અપર શાસ્ત્રોનો અંશ લઈ ચાલનારા, ગાત્રોને આમતેમ ફેરવનારા), વક્ર, ક્રોધી સ્વભાવવાળા એવા શિષ્યો ગુરુને ઉદ્વેગ કરાવનારા છે. (૭૪)
જેનામાં ગુરુ પ્રત્યે ભક્તિ નથી, બહુમાન નથી, (સ્વસમાન દેખી) પૂજ્ય ભાવ નથી, અકાર્ય કરવામાં ગુરુનો ભય નથી, લજ્જા-દાક્ષિણ્ય નથી, તેને ગુરુકલવાસથી શું ? (એવાને ગુરુકુલવાસનું ફળ મળતું નથી.) (૭૫)
જે ભૂલ સુધારણાની હિતશિક્ષા આપનાર ગુરુ પર રોષ કરે, સારણા-વારણાનું કહેવાતાં દયમાં ક્રોધથી ગાંઠ વાળી રાખે (અવસરે એ ક્રોઘનું કાર્ય દેખાડે. સારણા-વારણા કરવા છતાં)