________________
૮૮
ઉપદેશમાળા कालस्स य परिहाणी, संजमजोगाइं नत्थि खित्ताई। जयणाइ वट्टियव्वं, न हु जयणा भंजए अंगं ।।२९४।। * समिईकसायगारव-इंदियमयबंभचेरगुत्तीसु ।
सज्जायविणयतवसत्तिओ अ जयणा सुविहियाणं ।।२९५।। * जुगमित्तंतरदिट्टी, पयं पयं चक्खुणा विसोहिंतो ।
अव्वक्खित्ताउत्तो इरियासमिओ मुणी होई ।।२९६।।
બળ નથી; અને ભગવાને તો પહેલેથી જ કહ્યું છે કે પડતા કાળમાં વૈર્ય વિષમ છે (અથવા દુષમ આરો કઠીન છે. શું કરીએ? અમે રાગ ભરેલા છીએ....' વગેરે ખોટાં) આલંબનો લઈને નિરુદ્યમીઓ (શક્ય એવા પણ) સર્વ નિયમ-ધુરા' =સંયમભાર - વહન કરવાનું તદ્દન છોડી દે છે.
(૨૯૪) (ત્યારે બુદ્ધિમાને આ વિચારી શું કરવું જોઈએ? તો કે) કાળ ખરાબ આવતો જાય છે. (એથી દ્રવ્યો-ક્ષેત્રો-ભાવો પણ હીન થતાં હોઈ) સંયમને યોગ્ય ક્ષેત્રો પણ નથી, માટે સર્વ વિષયમાં જયણાથી વર્તવું જોઈએ, (જયણા એટલે આગમોક્ત ગુણગ્રહણ દોષત્યાગ) જયણા સંયમ-શરીરનો નાશ થવા દેતી નથી.
(૨૯૫) સુવિહિત મુનિઓની એ “જયણા' =યતના (કર્તવ્યકરણ-અકર્તવ્યત્યાગનો પ્રયત) સમિતિ, કષાય, ગારવ, ઇન્દ્રિય મદ તથા બ્રહ્મચર્યગુપ્તિમાં અને સ્વાધ્યાય વિનય-તપ 'તથા શક્તિમાં કરવાનાં હોય છે.
(આ તારગાથા છે, તેથી હવે ક્રમશઃ દ્વાર વર્ણવે છે.)
(૨૯૬) (“સમિતિ દ્વાર-ઇર્યાસમિતિ') ઈર્યાસમિતિમાં સાવધાન મુનિયુગ (ધુંસરી) પ્રમાણ અંતરે દ્રષ્ટિ રાખીને નેત્રોથી
