________________
चेष्टा परस्य वृत्तान्ते, मूकान्ध बधिरोपमा, उत्साहः स्वगुणाम्यासे, दुःस्थस्येव धनार्जने ॥६७।-४१ मदनोन्मादवमनं, मदसम्मर्दमर्दनम्, असूयातन्तुविच्छेदः, समतामृतमज्जनम्।।६८||-४२ स्वभावान्नैव चलनं, चिदानन्दमयात् सदा, वैराग्यस्य तृतीयस्य , स्मृतेयं लक्षणावली।।६९।।-४३
અર્થ : જ્ઞાનગર્ભ વૈરાગ્યના નીચે બતાવેલા ૧૨ લક્ષણો હોય છે. (૧) સૂક્ષ્મદષ્ટિ (૨) માધ્યચ્ય (૩) ક્રિયામાં મોટો આદર (૪) સર્વત્ર હિતચિન્તન હિતભાવના (૫) જનતાને ધર્મમાં જોડવાની પ્રવૃત્તિ (૬) પારકાની વાતો માટે બહેરા આંધળાને મૂંગા સમા (૭) નિર્ધનને જેમ ધન મેળવવાનો ભારે ઉત્સાહ હોય છે તેમ આત્મગુણોના અભ્યાસમાં ભારે ઉત્સાહ (૮) કામના ઉન્માદનું વમન (૯) અહંકારનું મર્દન (૧૦) ઈષ્યોના સૂક્ષ્મ તંતુઓનો પણ છેદ અને (૧૧) સદા સમતાના અમૃતમાં લીનતા (૧૨) જ્ઞાનાનંદ રૂપ સ્વભાવમાં સ્થિરતા. આ જ્ઞાનગર્ભિત વૈરાગીના લક્ષણ છે. ૩૬
વૈરાગ્યભેદાધિકાર-૬ ]