________________
(અથવા ખર = ગર્દભ પણ સત્ છે. ને વિષાણ=શિંગડુ પણ સત્ છે તેથી વ્યસ્ત = છુટા છુટા ખર અને વિષાણ એ વ્યસ્તપદો સંશયનો વિષય બને છે. નહીંકે અસત્ એવું સમસ્ત ખરવિષાણ પદ વિષય બને છે.)
પરંતુ સમસ્ત (સમાસ કરાયેલો) એવો અસત્ એવો ખર વિષાણ રુપ પદાર્થ સંશયનો વિષય નથી.
આમ...હુંઠાના અસ્તિત્વની સિદ્ધિ જેમ ઠૂંઠાના સંશયથી જ પ્રગટ થાય છે. તેમ આત્માના સંશયથી આત્માના અસ્તિત્વની સિદ્ધિ પ્રગટ થાય છે.
ખવિષાણ જેવા સમસ્ત પદના સ્થાને સંશયનો વિષય સમસ્ત પદાર્થ નહી વ્યસ્ત પદાર્થ બને છે.
अजीव इति शब्दश्च, जीवसत्तानियंत्रितः,
असतो न निषेधो यत्, संयोगादि निषेधनात् ॥१३४॥-२७ અર્થ : અજીવ શબ્દ પણ જીવના અસ્તિત્વ સાથે સંકળાયેલો છે (અજીવ=અસ્તિત્વ ધરાવતો જે જીવ છે તે આ જડ પદાર્થ નથી, એમ થયું) કેમકે, અસત્ પદાર્થનો ક્યાંય નિષેધ કરવો
૭૨
·
મિથ્યાત્વત્યાગાધિકાર-૧૩