________________
ઉ૪
ધર્મબિંદુ પ્રકરણ ભાગ-૧ | અધ્યાય-૧ | સૂત્ર-૨૭, ૨૮ વળી, કોઈ સારા કુળમાં જન્મ્યા હોય છતાં ગહિત એવા આચારોમાં પ્રવૃત્તિ કરતા હોય તો તેઓના કુળની કોઈ કિંમત નથી. ૨૭ll અવતરણિકા :તથા –
અવતરણિયાર્થ:
અને –
સૂત્ર :
[૧૪] સર્વMવવદિત્યાનો વિશેષતો રાનઢિપુર૮ સૂત્રાર્થ :
(૧૪) સર્વ જીવો વિષયક અવર્ણવાદનો ત્યાગ. વિશેષથી રાજાદિવિષયક અવર્ણવાદનો ત્યાગ ગૃહસ્થનો ધર્મ છે. ll૨૮ll ટીકા :
'सर्वेषु' जघन्योत्तममध्यमभेदभिन्नेषु प्राणिषु 'अवर्णवादस्य' अप्रसिद्धिप्रख्यापनरूपस्य ‘त्यागः' परिहारः कार्यः, 'विशेषतः' अतिशयेन 'राजादिषु' राजाऽमात्यपुरोहितादिषु बहुजनमान्येषु, सामान्यजनापवादे हि स्वस्य द्वेष्यभावो भूयानाविर्भावितो भवति, यत उच्यते-"न परपरिवादादन्यविद्वेषणे परं भैषजमस्ति ।” [नीतिवाक्या० १६/१२] राजादिषु तु वित्तप्राणनाशादिरपि दोषः स्यादिति ।।२८।। ટીકાર્ય :
સર્વેy .... રોષઃ સ્થાવિતિ | સર્વ જીવો વિષયક=જઘન્ય, ઉત્તમ અને મધ્યમ ભેટવાળા જીવો વિષયક અપ્રસિદ્ધિના ખ્યાપનરૂપ અવર્ણવાદનો-સામેનાની ખરાબ પ્રસિદ્ધિ થાય તેવા અવર્ણવાદનો ત્યાગ કરવો જોઈએ. વિશેષથી અતિશયથી રાજાદિવિષયક=રાજા, અમાત્ય, પુરોહિત વિષયક, બહુજનમાન્ય પુરુષો વિષયક અવર્ણવાદનો ત્યાગ કરવો જોઈએ.
અહીં પ્રશ્ન થાય કે, બીજા જીવોની ખરાબ પ્રવૃત્તિ હોય તો તે પ્રવૃત્તિ ખરાબ કહેવામાં શું દોષ છે ? એથી કહે છે –
સામાન્ય જીવોના અપવાદમાં નિંદામાં પોતાને અત્યંત દ્વેષભાવ=તે જીવો પ્રત્યે અત્યંત દ્વેષભાવ આવિર્ભાવ થાય છે.
જે કારણથી કહેવાય છે –
