Page Text
________________
૨૨
धाम र भाग-१ / अध्याय-१ / सूत्र-२, 3 ભગવાનના વચન અનુસાર સંસારનું સ્વરૂપ જાણીને સર્વવિરતિના અર્થી બને છે. આમ છતાં સર્વવિરતિની શક્તિ નથી, તેથી સર્વવિરતિની શક્તિના સંચય અર્થે સમ્યક્દર્શન, અણુવ્રત આદિનો સ્વીકાર કરે છે. તે વિશેષથી ગૃહસ્થ ધર્મ છે. શા अवतरशिका :
तत्राद्यं भेदं शास्त्रकृत् स्वयमेवाध्यायपरिसमाप्तिं यावद् भावयन्नाह - अवतरशिलार्थ :
ત્યાં=પૂર્વ સૂત્રમાં બે પ્રકારનો ગૃહસ્વધર્મ બતાવ્યો તેમાં, આદ્ય ભેદને સામાન્યથી ગૃહસ્થ ધર્મરૂપ પ્રથમ ભેદને, શાસ્ત્રકાર સ્વયં જ અધ્યાયની પરિસમાપ્તિ સુધી=પ્રસ્તુતગ્રંથના પ્રથમ અધ્યાયની પરિસમાપ્તિ સુધી, ભાવત કરતાં કહે છે –
सूत्र :
तत्र सामान्यतो गृहस्थधर्मः-[१] कुलक्रमागतमनिन्द्यं विभवाद्यपेक्षया न्यायतोऽनुष्ठानम् ।।३।। सूत्रार्थ :
ત્યાં બે પ્રકારના ગૃહસ્થઘર્મમાં, સામાન્યથી ગૃહસ્થઘર્મ (૧) કુલકમથી આવેલું અનિંધ વૈભવ આદિની અપેક્ષાએ ન્યાયથી યુક્ત અનુષ્ઠાન. ll टी :
'तत्र' तयोः सामान्यविशेषरूपयोः गृहस्थधर्मयोः वक्तुमुपक्रान्तयोर्मध्ये, 'सामान्यतः गृहस्थधर्मो'ऽयम्, यथा 'कुलक्रमागतं'=पितृपितामहादिपूर्वपुरुषपरम्परासेवनाद्वारेण स्वकालं यावदायातम्, 'अनुष्ठानमि'त्युत्तरेण योगः, पुनः कीदृशं तदित्याह-'अनिन्द्यम्' निन्द्यं तथाविधपरलोकप्रधानसाधुजनानामत्यन्तमनादरणीयतया गर्हणीयं यथा सुरासंधानादि, तनिषेधादनिन्द्यम्, तथा 'विभवाद्यपेक्षया' विभवं स्वकीयमूलधनरूपमादिशब्दात् सहायकालक्षेत्रादिबलं चापेक्ष्य 'न्यायतो' न्यायेन शुद्धमानतुलोचितकलाव्यवहारादिरूपेण आसेवनीयावसरचित्ताराधनादिरूपेण च 'अनुष्ठान' वाणिज्यराजसेवादिरूपम्, इदमुक्तं भवति-सर्वसाधुसंमतन्यायप्रधानस्य स्वविभवतृतीयभागादिना व्यवहारमारभमाणस्य राजसेवादौ च तदुचितक्रमानुवर्तिनः कुलक्रमायातानिन्द्यानुष्ठानस्य अत्यन्तनिपुणबुद्धेः अत एव सर्वापायस्थानपरिहारवतो गृहस्थस्य धर्म एव स्यात्, दीनानाथाधुपयोगयोग्यतया धर्मसाधनस्य विभवस्योपार्जनं प्रति प्रतिबद्धचित्तत्वादिति । यच्चाऽऽदावेवानिन्द्यानुष्ठानस्य गृहस्थसंबन्धिनो धर्मतया
| SR No. | 022099 |
| Book Title | Dharmbindu Prakaran Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pravin K Mota |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2012 |
| Total Pages | 270 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |