________________
૧૮૪
ધર્મબિંદુ પ્રકરણ ભાગ-૧ | અધ્યાય-૨ | સૂત્ર-૩૪, ૩૫ ટીકાર્ય :
કથા સુવર્ણ ... પ્રરૂપતિ છે જે પ્રમાણે સુવર્ણ માત્રના સામ્યથી તેવા પ્રકારના લોકોમાં=જેઓ સુવર્ણના ભેદને પારખી ન શકે તેવા પ્રકારના લોકોમાં, અવિચારથી જ શુદ્ધાશુદ્ધરૂપ સુવર્ણની પ્રવૃત્તિ થયે છતે કષ-છેદ-તાપની પરીક્ષા માટે વિચક્ષણો વડે યત કરાય છે તે પ્રમાણે અહીં પણ પરીક્ષણીય એવા શ્રતધર્મના વિષયમાં કષાદિની પ્રરૂપણા કરવી જોઈએ=ઉપદેશકે કષાદિની પ્રરૂપણા કરવી જોઈએ.
તિ' શબ્દ ટીકાની સમાપ્તિ અર્થે છે. Im૩૪/૯૨ાા ભાવાર્થ :
જે જીવો આ સુવર્ણ શુદ્ધ છે અને આ સુવર્ણ અશુદ્ધ છે તેવું વિશેષ જ્ઞાન ધરાવતા નથી તેવા જીવો શુદ્ધઅશુદ્ધ સર્વ સુવર્ણને સુવર્ણ માત્રના સામ્યથી સુવર્ણરૂપે સ્વીકારે છે, પરંતુ વિચક્ષણ પુરુષો કષ-છેદ-તાપ પરીક્ષાથી જે સુવર્ણ સંપૂર્ણ શુદ્ધ હોય તે સુવર્ણને જ સુવર્ણ તરીકે સ્વીકારે છે. તે પ્રમાણે આત્મકલ્યાણના અર્થી વિચક્ષણ પુરુષો આત્મકલ્યાણના પ્રબળ કારણ રૂ૫ એવો શ્રતધર્મ કષ-છેદ-તાપથી શુદ્ધ હોય તે જ શ્રતધર્મને સ્વીકારીને તે શ્રુતવચન અનુસાર મોક્ષ અર્થે પ્રવૃત્તિ કરે છે એ પ્રકારે યોગ્ય શ્રોતાને ઉપદેશક કહે. li૩૪/ શા અવતરણિકા -
कषादीनेवाहઅવતરણિકાર્ચ -
કષાદિને જ કહે છે – ભાવાર્થ
યોગ્ય શ્રોતા શ્રતધર્મની પરીક્ષા કરવાને અભિમુખ થયેલો છે તેનો નિર્ણય કર્યા પછી ઉપદેશક શ્રતધર્મની પરીક્ષા કષાદિથી કઈ રીતે થઈ શકે ? તે બતાવે છે – સૂત્ર :
વિધિપ્રતિવેથી ૫: રૂ/રૂા. સૂત્રાર્થ : -
વિધિ-પ્રતિષેધ કષ છે જે શાસ્ત્રમાં મોક્ષને અનુકૂળ વિધિ અને પ્રતિષેધ બતાવાયા હોય તે શાસ્ત્ર કષશુદ્ધ છે. ll૩૫/૯૩ll.
