________________
ધર્મબિંદુ પ્રકરણ ભાગ-૧ | અધ્યાય-૨ | સૂત્ર-૨, ૩
૧૨૯
જેમ બુદ્ધદર્શનથી વાસિત મતિવાળા હોય તો બુદ્ધદર્શનનાં માર્ગાનુસા૨ી વચન તે શ્રોતાને બતાવીને ઉપદેશકે કહેવું જોઈએ કે આ સર્વ વચન આત્મકલ્યાણને અનુરૂપ છે અને તે વચનો સાંભળીને શ્રોતાને સ્થિર વિશ્વાસ થાય આ મહાત્મા સત્યના પક્ષપાતી છે પરંતુ સ્વદર્શન પ્રત્યેના આગ્રહવાળા નથી. ત્યારપછી તે બુદ્ધદર્શનનાં વચનોમાં પણ જે અસંબદ્ધ પદાર્થો હોય તે યુક્તિથી દૂષિત કરીને તેને બતાવવા જોઈએ જેથી તે શ્રોતાને પક્ષપાત વગર સત્ય વચનને કહેનારા જૈનદર્શન પ્રત્યે પક્ષપાત થાય. જેથી યોગ્ય ઉપદેશક દ્વા૨ા તે શ્રોતા સુખપૂર્વક માર્ગમાં અવતા૨ કરી શકાય છે. I॥૨/૬૦ના
અવતરણિકા :
तथा
અવતરણિકાર્ય :
અને
સૂત્ર :
-
સાધારણુપ્રશંસા ||૩/૬૧||
સાધારણગુણની પ્રશંસા=લોક-લોકોત્તર એવા સામાન્ય ગુણની લોક આગળ પ્રશંસા કરવી જોઈએ. II૩/૬૧||
ટીકા ઃ
'साधारणानां' लोकलोकोत्तरयोः सामान्यानां 'गुणानां प्रशंसा' पुरस्कार: देशनार्हस्य अग्रतः विधेया, यथा
સૂત્રાર્થ:
:
“प्रदानं प्रच्छन्नं गृहमुपगते संभ्रमविधिः प्रियं कृत्वा मौनं सदसि कथनं चाप्युपकृतेः ।
अनुत्सेको लक्ष्म्या निरभिभवसाराः परकथाः श्रुते चासंतोषः कथमनभिजाते निवसति ? ।। ४९ ।। " [नीतिश० ૭?] IIë/૬।।
ટીકાર્યઃ
‘સાધારળાનાં’ નિવસતિ ? ।। સાધારણ=લોક-લોકોત્તર એવા સામાન્ય ગુણની દેશનાયોગ્ય શ્રોતાની આગળ પ્રશંસા કરવી જોઈએ. જે પ્રમાણે –
“પ્રચ્છન્ન દાન કરવું જોઈએ=ગુપ્તદાન કરવું જોઈએ. ઘરે આવેલાનું સંભ્રમપૂર્વક સ્વાગત કરવું જોઈએ. પ્રિય કરીને મૌન ધારણ કરવું જોઈએ. અને સભામાંલોક આગળ, પોતાના ઉપર કરાયેલું ઉપકારનું કથન કરવું જોઈએ. લક્ષ્મીનો અનુત્યેક ધારણ કરવો જોઈએ અર્થાત્ મદ ધારણ કરવો જોઈએ નહિ. બીજાનો અભિભવ ન થાય તેવી