________________
શ્રી સંધ સપ્તતિકા ભાષાંતર દ્રવ્યસ્તવ એ શ્રાવકને ધર્મ છે અને ભાવતવ એ સાધુને ધર્મ છે. એ હેતુથી વિધિ પૂર્વક કરવામાં આવેલ તે બને ધર્મો જે ફળ ઉત્પન્ન કરે છે, તે કહે છે.
उकोसं दव्वत्थय, पाराहिय जाइ अच्चुयं जाव। .. भावत्थएण पावइ, अंतमुहुत्तेण निव्वाणं ॥ ३६॥
ગાથાર્થ–ઉત્કૃષ્ટથી દ્રવ્યસ્તવ આરાધીને જીવ (શ્રાવક) અશ્રુત દેવલેક સુધી જાય છે; ઉત્કૃષ્ટથી ભાવસ્તવવડે જીવ (સાધુ) અંતર્મુહૂર્તમાંજ નિર્વાણ—મક્ષ પામે છે. ૩૬
વ્યાખ્યાર્થ–ઉત્કૃષ્ટથી ભાવશ્રાવક પુષ્પાદિવડે પૂજન વિધિ પૂર્વક કરી બારમા દેવલોક સુધી જાય છે. હેમ શ્રી મહાનિશી. થમાં ત્રીજા અધ્યયનમાં કહ્યું છે કે –
" कंचणमणिसोवाणे, थंभसहस्सूसिए सुवन्नतले जो कारवेज जिणहरे, तओ वि तव-संजमो अणंतगुणो ॥१॥ तव-संजमेण बहुभवसमजियं पावकम्ममललेवं । निठाविऊण अइरा, अणंतसोक्खं वए मोख्खं ॥२॥ काऊ पि जिणाययणेहि मंडियं सव्वमेइणीवीढं । दाणाइचउक्केणं, सड्ढो गच्छिज अच्चुयं ण परओ॥३॥
ભાવાર્થ—“જે શ્રાવક કંચનમય રત્નજડિત પગથીયાં વાળાં, હજારે થાંભલાથી વિભૂષિત, સોનાના ભૂતળવાળાં જિનમંદિરે કરાવે; તેથી પણ તપ સંયમ અનંતગણું ફળ આપે છે.૧ તપ સંયમ વડે ઘણા ભવમાં ઉપાર્જન કરેલ પાપકર્મરૂપી મલલેપનો નાશ કરી થોડા વખતમાં અનંત સુખવાળા મેક્ષમાં જાય છે. ૨ શ્રાવક સમસ્ત ભૂમંડળને જિનેશ્વરના મંદિરોથી વિભૂષિત કરી દાન, શીલ, તપ, ભાવની આરાધના વડે અશ્રુત દેવલોક સુધી જાય છે. તેથી આગળ જઈ શકે નહિ. ૩”
તથા ભાવસ્તવવડે ઉગ્રવિહાર વિગેરે સ્વરૂપવાળા સર્વવિરતિ સંયમવડે કરીને દીક્ષા સ્વીકાર્યા પછી અંતમુહૂર્ત (બે ઘડી)માં ઉત્કૃષ્ટથીમ પામે છે, કેમકે સ્નાતકનિગ્રંથનું જઘન્યથી અંતર્મુહૂવડે