________________
શ્રી સંબધ સપ્તતિકા-ભાષાંતર. બંધ કરનાર સમ્યકત્વી અનિયમિતપણે ચારે ગતિમાં પણ ઉત્પન્ન થાય છે. દેવે અને નારકી જ સમ્યગ્રષ્ટિ હોય તે પણ મનુષ્યમાંજ ઉત્પન્ન થાય છે. કારણકે તેઓને દેવગતિને નિષેધ છે એમ સમજવું. - હવે સમ્યકત્વધારી શ્રાવકે યથાવકાશે સામાયિક ગ્રહણ કરવું જોઈએ. આવશ્યક ચૂર્ણમાં કહ્યું છે. “જ્યારે સમય હોય ત્યારે સામાયિક કરે.” આથી તેની અધિકતા દર્શાવતા કહે છે– दिवसे दिवसे लक्खं, देह सुवरणस्स खंडियं एगो ।
एगो पुण सामाइयं, करेइ न पहुप्पए तस्स ॥ १६ ॥ - ગાથાર્થ_એક મનુષ્ય પ્રતિદિવસ લાખ સેનિયાનું દાન કરે અને એક મનુષ્ય સામાયિક કરે, તેમાં દાન કરનાર સામાયિક કરનારની બરાબર સમર્થ થઈ શકે નહિ. ૧૬
વ્યાખ્યાર્થ-જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રરૂ૫ સમ ને આ લાભ તે સમાજ એજ સામાયિક. (વિના ગણમાં પાઠ હોવાથી ઠફ પ્રત્યય સ્વાર્થમાં થાય છે.)શિષ્ય શંકા કરે છે કે–તે ગણમાં સમય શરદ કહેલ છે. તે સમાય શબ્દમાં કેમ પ્રત્યય થાય? જવાબમાં જણાવવાનું કે “
પવિતાન્યામતિ ” એ ન્યાયથી. અથવા સમ રાગ, દ્વેષ રહિત જીવન ગાય લાભ તે તમારા કહેવાય.. રાગ દ્વેષ રહિત જીવ દરેક ક્ષણે ચિંતામણિ, ક૯પવૃક્ષવિગેરેના પ્રભાવને ન્યૂન કરનાર, ઉપમા હિત સુખના કારણભૂત અપૂર્વ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રના પર્યાયે સાથે જોડાય છે. જે ક્રિયાનુષ્ઠાનનું પ્રયોજન સમાર હોય તે સામાયિક, પાપકારી પ્રવૃત્તિના પરિહારરૂપ અને નિર્દોષ ક્રિયાના વારંવાર સેવનરૂપ વ્રતવિશેષને કહેવામાં આવે છે. સર્વ પ્રકારના આરંભથી નિવૃત્ત થયેલા પાછા ઓસરેલા ગૃહસ્થ (શ્રાવકે) ગ્રહવાસરૂપ મહાસાગરની નિરંતર ઉછળી રહેલી બહુ બહોળી પ્રવૃત્તિરૂપ કાલોના સમૂહ અને આવર્ત (ભમરી) થી ઉત્પન્ન થયેલી આકુલતાને નાશ કરનાર, અત્યંત પ્રચંડ મેહ રાજાના સૈન્યને તિરસ્કાર કરનાર મહા સુભટ સમાન આ સામાયિક પ્રતિદિવસ વચ્ચે વચ્ચે અવકાશે યત્નપૂર્વક કરવું જોઈએ.
