________________
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૧૮ શ્લોક :
तथा च वैराग्यसमृद्धिकल्पलतावितानैरमितः स शैलः । अलङ्कृतः शत्रुततेरगम्यो,
धत्ते धृतिं चेतसि धर्मभाजाम् ।।६८।। શ્લોકાર્ચ -
અને તે રીતે શ્લોક-૧૭માં કહ્યું કે ભટકોટીથી પૂર્ણ એવા વિવેકરૂપી પર્વત ઉપર મોહનીયના સૈનિકોનો પ્રચાર નથી તે રીતે, વૈરાગ્યની સમૃદ્ધિરૂપી કલ્પલતાઓના વિસ્તારથી ચારેબાજુથી અલંકૃત થયેલો શત્રુના સમૂહથી અગમ્ય એવો તે પર્વત ધર્મને ભજનારાઓના ચિત્તમાં વૃતિને આપે છે. II૬૮II ભાવાર્થ
શ્લોક-૧૭માં કહ્યું કે ચારિત્રના સૈન્યથી પૂર્ણ એવો વિવેકરૂપી પર્વત છે, તેથી ત્યાં મોહના સૈન્યનું આગમન નથી. તેથી એ ફલિત થાય કે સુસાધુઓ હંમેશાં શુદ્ધ આત્માના પારમાર્થિક સ્વરૂપને અને સંસારના સ્વરૂપને વિવેકરૂપી ચક્ષુથી જોનારા હોય છે અને સર્વ ઉદ્યમથી સંસારનો અંત કરવા માટે યત્ન કરનારા હોય છે, તેથી મોહના સૈન્યનું તેમના ચિત્તમાં આગમન નથી. જેથી ઉચિત પ્રવૃત્તિઓ કરીને સાધુઓ વૈરાગ્યની સમૃદ્ધિરૂપ કલ્પલતાનો વિસ્તાર કરે છે. તે વિવેકરૂપી પર્વત વૈરાગ્યના ભાવોથી ચારેબાજુ અલંકૃત છે અને શત્રુના વિસ્તારથી અગમ્ય છે અર્થાત્ મોહનીયના પરિણામો વિવેકપર્વત ઉપર આવી શકતા નથી, તેથી ધર્મને સેવનારા એવા સુસાધુઓના ચિત્તમાં વૈરાગ્યની સમૃદ્ધિથી યુક્ત એવો વિવેકરૂપી પર્વત ધૃતિને આપે છે. જેમ સુંદર બગીચો સંસારી જીવોને આનંદ આપે છે તેમ વૈરાગ્યની સમૃદ્ધિવાળો એવો અંતરંગ બગીચો મુનિઓને આનંદનું કારણ બને છે. III
