________________
૩૧
વૈરાગ્યકલ્પલતા/બ્લોક-૩૩-૩૪-૩૫ કરતા નથી પણ તે ગ્રંથમાં રહેલા તત્ત્વને બતાવનારા અન્ય ગુણોને બતાવે છે. Il૩૩ શ્લોક :
नीचोऽपि नूनं सदनुग्रहेण, क्षतिं विहायाभ्युपयाति कीर्तिम् । न निम्नगाऽपि प्रथिता सुराणां,
नदीति किं शङ्करमौलिवासात् ॥३४॥ શ્લોકાર્ચ -
ખરેખર સદ્ગા અનુગ્રહથી=સપુરુષોના અનુગ્રહથી, નીચ પણ ક્ષતિને છોડીને કીર્તિને પ્રાપ્ત કરે છે. જેમ શંકરના મુગટના વાસથી નિમ્નગા પણ નીચે જનારી પણ નદી, સુરોની નદી એ પ્રમાણે શું પ્રખ્યાત ન થઈ? અર્થાત્ પ્રખ્યાત થઈ. ll૩૪ll ભાવાર્થ :
જેમ શંકરના મુગટમાંથી નીકળેલી ગંગાનદી નીચે જનારી હોવા છતાં પણ “ગંગા સુરોની નદી છે” એ પ્રમાણે પ્રખ્યાત થઈ. તેમ સજ્જન પુરુષોના અનુગ્રહ વડે નીચ પુરુષ પણ પોતાના દોષોને છોડીને કીર્તિને પ્રાપ્ત કરે છે. તાત્પર્ય એ છે કે કેટલાક નીચ પુરુષો પણ સુધરે તેવા હોય છે અને તેઓના ઉપર સજ્જનોનો અનુગ્રહ થાય છે, તેથી તેઓની ક્ષતિનો નાશ થાય છે અને તે નીચ પુરુષ પણ મહાત્મા તરીકે કીર્તિને પામે છે, તેથી સજ્જનો નીચ પુરુષને પ્રણ ઉત્તમ બનાવનારા હોય છે. તે રીતે સજ્જનના અનુગ્રહથી પ્રસ્તુત વૈરાગ્યકલ્પલતા ગ્રંથમાં કોઈક ક્ષતિ હશે તો તે પણ દૂર થઈને કીર્તિને પ્રાપ્ત કરશે. Il૩જા શ્લોક :
सूर्योदये ध्वान्तभरादिवोच्चैस्तापादिवेन्दोः किरणप्रचारे ।
